نقش مشارکت شهروندان در مدیریت و نگهداشت فضای سبز شهری (مدل مشارکتی شهرداری–محله)

فضای سبز شهری به عنوان شریان حیاتی محیط های زیست انسانی، تنها در صورتی پایداری واقعی می یابد که شهروندان در مدیریت و نگهداشت آن نقش فعال داشته باشند. با توجه به چالش های رو به فزونی در حوزه نگهداشت فضای سبز مانند کمبود منابع مالی، بی توجهی عمومی و ضعف ساختارهای سازمانی، این پژوهش در پی پاسخ به این مسئله است که چگونه می توان با بهره گیری از الگوی مشارکتی «شهرداری–محله»، نقش شهروندان را در مدیریت پایدار فضای سبز تقویت کرد؟هدف اصلی پژوهش، تبیین نقش مشارکت شهروندان در مدل شهرداری–محله است؛ و اهداف فرعی عبارت اند از: شناسایی مولفه های موثر بر مشارکت، بررسی رابطه ساختار شهرداری با اعتماد اجتماعی، تحلیل نقش آموزش و روابط عمومی در ارتقای فرهنگ زیست محیطی، و ارائه الگوی بومی مشارکتی شهری. روش تحقیق به صورت توصیفی–تحلیلی با رویکرد کتابخانه ای و تحلیل اسنادی انجام شده است تا از تلفیق منابع نظری و تجربی، مدل مفهومی پژوهش استخراج گردد.یافته ها نشان دادند که مولفه هایی چون سرمایه اجتماعی، اعتماد نهادی، روابط عمومی محله محور، آموزش های زیست محیطی و ساختار سازمانی غیرمتمرکز از مهم ترین عوامل موفقیت الگوی شهرداری–محله محسوب می شوند. همچنین مشخص گردید که تفویض اختیار به واحدهای محلی، ارتباطات شفاف، و آموزش مستمر، موجب رشد حس تعلق و مسئولیت پذیری شهروندان در نگهداشت فضای سبز شده است. نتیجه نهایی پژوهش بیان می کند که الگوی مشارکتی شهرداری–محله در صورت پشتیبانی حقوقی و مالی می تواند به عنوان چارچوب بومی حکمرانی مشارکتی شهری مورد استفاده قرار گیرد و شهروندان را از مصرف کنندگان خدمات شهری به شریکان توسعه پایدار تبدیل سازد.

کلیدواژه ها:

مشارکت شهروندی ، فضای سبز شهری ، شهرداری–محله ، روابط عمومی ، آموزش زیست محیطی ، اعتماد اجتماعی ، حکمرانی مشارکتی