نقش معلمان درباره موانع و فرصت های استفاده از یادگیری فعال در کلاس های درس

با توجه به تحولات سریع نظام های آموزشی و ضرورت تربیت فراگیرانی با مهارت های تفکر انتقادی، حل مسئله و مشارکت موثر در فرآیند یادگیری، توجه به یادگیری فعال به عنوان یکی از موثرترین رویکردهای آموزشی، بیش از پیش اهمیت یافته است. یادگیری فعال روشی است که در آن دانش آموزان نقش اصلی در فرآیند یاددهی یادگیری را ایفا می کنند و معلم نقش تسهیل گر را بر عهده دارد. با وجود مزایای فراوان این رویکرد، شواهد حاکی از آن است که اجرای آن در کلاس های درس با موانع متعددی روبه رو است و در بسیاری از موارد، فرصت های موجود برای بهره گیری از آن به درستی شناسایی یا به کار گرفته نمی شوند.یافته های پژوهش نشان داد که از منظر معلمان، موانع عمده اجرای یادگیری فعال شامل محدودیت زمان تدریس، تراکم بالای کلاس ها، کمبود منابع آموزشی، برنامه ریزی متمرکز و کتاب محور، ضعف مهارت های حرفه ای برخی معلمان، نگرش های سنتی والدین و فقدان حمایت نهادی از نوآوری های آموزشی است. در مقابل، فرصت هایی چون ارتقای انگیزش تحصیلی دانش آموزان، افزایش تعاملات میان فردی در کلاس، تقویت خودتنظیمی، بستر فناوری های نوین، و گرایش فزاینده معلمان جوان به روش های نوین تدریس، از جمله ظرفیت های موثر در تحقق یادگیری فعال شناخته شد.نتیجه گیری پژوهش حاکی از آن است که برای بهره برداری موثر از یادگیری فعال در کلاس های درس، لازم است نظام آموزشی، سیاست گذاری ها و بسترهای اجرایی را به نحوی بازطراحی کند که ضمن رفع موانع ساختاری و فرهنگی، فرصت های موجود به گونه ای هدفمند در فرآیند آموزش گنجانده شوند. همچنین توسعه حرفه ای معلمان، مشارکت جویی آنان در تصمیم گیری های آموزشی، و بازنگری در محتوای برنامه های درسی از مهم ترین پیش نیازهای گسترش یادگیری فعال محسوب می شوند.