تحلیل ساختار گونه ای و تاج پوشش درختان شاخه زاد و تک تنه در جنگلهای دوله ناو زاگرس شمالی

بدیهی است مهمترین راه برای رسیدن به یک الگوی مدیریت و شیوه جنگل شناسی مناسب برای هدایت هر یک از توده های جنگلی شناخت ساختار موجود و تعیین ساختار ایده آل و برنامه ریزی براساس اهداف و سیاست های کلان ملی در ارتباط با جنگلهای زاگرس می باشد. تا زمانی که اطلاعات ما از ساختار جنگل محدود باشد نمی توان انتظار حفظ اکوسیستم جنگل را در طولانی مدت داشت. با توجه به اهمیت جنگلهای زاگرس و کمبود اطلاعات در زمینه ساختار جنگل ایده آل، در این تحقیق منطقه دوله ناو در شهرستان مریوان استان کردستان پس از جنگل گردشی و استفاده از تجارب کارشناسان استانی به عنوان سایت دائمی که بیانگر ویژگی های اصلی جنگلهای استان است انتخاب شد. به مرکزیت سایت، قطعه نمونه دائمی مربعی شکل یک هکتاری ابعاد ۱۰۰ × ۱۰۰ متر مربع به صورت تصادفی در نظر گرفته شد. پس از پیاده کردن قطعه، نمونه متغیرهای ساختاری مشخصات گونه، مختصات مکانی و قطر بزرگ تاج و قطر عمود بر آن و طول تاج کلیه درختان موجود در قطعه نمونه به تفکیک پایه های تک تنه و شاخه زاد اندازه گیری شدند. با استفاده از اندازه گیری های فوق متغیرهای ساختاری دیگری از قبیل سطح انبوهی و حجم تاج پوشش و تراکم (تعداد در هکتار) محاسبه شدند. برای تعیین مختصات مکانی درختان GPS دوفرکانسه و برای تیپ بندی پوشش جنگلی از معیار ترکیب گونه ای با استفاده از روش ارائه شده توسط گرجی بحری (۱۳۷۹) استفاده شد. تیپ جنگلی منطقه دوله ناو برودار، مازودار می باشد و تراکم توده در دوله ناو ۵۴۱ پایه (۴۴۹) جست گروه و ۹۲ تک تنه بدست آمد. یافته های این پژوهش تایید می کند که جنگلهای منطقه دوله ناو دارای ساختاری غالبا شاخه زاد و ترکیبی از گونه های برودار و مازودار هستند. فراوانی بیشتر جست گروه های با سطح تاج و قطر کوچک همراه با محدودیت در گسترش تاج نشان دهنده ساختار باز و پراکنده جنگل است. این نتایج اهمیت شناسایی دقیق ترکیب گونه ای و ساختار تاج را برای برنامه ریزی های مدیریتی و حفاظت از اکوسیستم های شکننده جنگلی زاگرس نشان می دهد.

کلیدواژه ها:

جنگلهای زاگرس ، تیپ ، جنگلی دوله ، ناو مدیریت ، پایدار ، اکوسیستم شکننده