بررسی راهکارهای مناسب برای کاهش تلفات جانوران در تصادفات جاده ای

بهبود کیفیت زندگی انسان امروزی بدون در نظر گرفتن نقش جاده ها امکان پذیر نمی باشد ولی در عین حال جاده ها زندگی حیات وحش و جانوران را به خطر انداخته اند. جاده ها با تکه تکه کردن زیستگاه ها و کاهش تنوع ژنتیکی و تلفات ناشی از تصادف جاده ای حیات وحش را با ماشین همچنین کاهش زیستگاه جمعیت های تعداد گونه ها را کاهش داده است. عبور جاده ها از زیستگاه جانوران علاوه بر اینکه از ابعاد زیستگاه های جانوران کاسته، زیستگاه ها را نیز تکه تکه کرده و جانوران برای یافتن غذا و جفت مجبور به عبور از سطح جاده ها هستند و این امر باعث تصادف و در نتیجه تلفات برای حیوانات و خسارات مادی و جانی برای انسان می شود. رفتارهای جانوران در مواجهه با جاده (اعم از اجتناب از جاده، اجتناب از ماشین و بی توجهی به جاده و عبور از آن) نیز مورد مطالعه قرار گرفته و نتایج حاصل از این تحقیقات در این مقاله آورده شده است. تعدادی از تحقیقات انجام شده در کشورهای ایران، هندوستان، ایالات متحده آمریکا، هلند و سایر نقاط جهان مورد بررسی واقع شده است. نتایج بدست آمده نشان داد جانوران در مواجهه با جاده سه رفتار متفاوت از خود نشان می دهند، گونه های بدون توجه به مخاطرات جاده از آن عبور می کنند و گاها عبور از جاده را فرا می گیرند. این گونه بیش از سایر حیوانات در معرض تلفات ناشی از تصادفات می باشند. گروه دوم از جاده اجتناب می کنند ولی با توجه به اینکه زیستگاه آنها کوچک می شود، به صورت جمعیت منزوی در می آیند و از نظر تنوع ژنتیکی و همچنین کاهش غذا و یا جفت در معرض انقراض قرار می گیرند. گروه سوم گروهی هستند که از ماشین اجتناب می کنند. رفتارهای این گروه نیز با مخاطراتی مانند سرعت بالای خودروها در شب یا در ساعاتی که این گروه با اطمینان به جاده پا می گذارند روبروست. محققین با بررسی تاثیرات منفی جاده ها راهکارهایی برای کاهش تصادفات و تلفات ناشی از آن پیش بینی نموده اند که تعدادی از آنها در این مطالعه بررسی شده است که عبارتند از: بهسازی اکولوژیکی، ایجاد گذرگاه های حیات وحش، کاستن از سرعت اتومبیل ها، محدودیت تردد در ساعات و فصول خاص، حصارکشی. هر کدام از این راهکارها در تحقیقات انجام شده دارای نتایج مثبت و منفی بوده اند که محاسن و معایب هر کدام در تحقیقات انجام شده ذکر گردیده است.

کلیدواژه ها:

محدودیت تردد ، جانوران ، تنوع ژنتیکی ، حصارکشی ، جاده های جنگلی