ارزیابی و انتخاب فناوری های نوین رنگ کاری بدنه خودرو در صنعت خودروسازی ایران با رویکرد AHP

در صنعت خودروسازی، فرآیند رنگ کاری بدنه یکی از مراحل حیاتی و تعیین کننده در کیفیت نهایی محصول است که علاوه بر جنبه زیبایی شناختی، نقش مهمی در مقاومت خوردگی و دوام خودرو دارد. با وجود پیشرفت های چشمگیر جهانی در فناوری های پوشش دهی، بسیاری از واحدهای تولیدی داخلی همچنان از روش های سنتی رنگ کاری مانند غوطه وری ساده و پاشش مرطوب پایه حلالی استفاده می کنند که از نظر زیست محیطی و اقتصادی ناکارآمدند. هدف این پژوهش، شناسایی و ارزیابی فناوری های نوین رنگ کاری بدنه خودرو در راستای نوسازی خطوط تولید و ارتقای کیفیت محصولات صنعت خودروسازی ایران است. برای دستیابی به این هدف، ابتدا با استفاده از رویکرد مبتنی بر فرآیند (Process-Based Approach)، کل فرآیند رنگ کاری به شش مرحله اصلی تفکیک شد و سپس دو فرآیند کلیدی شامل اعمال آستر (Primer Application) و رنگ آمیزی بدنه خودرو (Base Coat Application) به عنوان مراحل محوری انتخاب گردیدند. در ادامه، فناوری های نوین مرتبط با هر فرآیند شناسایی و ویژگی های فنی، اقتصادی و زیست محیطی آن ها بررسی شد. سپس، به منظور ارزیابی جذابیت فناوری ها و انتخاب گزینه بهینه، از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) با معیارهای هزینه، کیفیت، راندمان، اثرات زیست محیطی و سطح آمادگی فناوری (TRL) استفاده گردید. نتایج نشان داد که فناوری رنگ آمیزی الکتروفورتیک (E-Coating) برای فرآیند اعمال آستر و فناوری پاشش الکترواستاتیک پایه آب برای رنگ آمیزی بدنه، بالاترین امتیاز جذابیت را دارند. به کارگیری این فناوری ها علاوه بر کاهش مصرف مواد و انتشار ترکیبات آلی فرار (VOC)، موجب ارتقای کیفیت، یکنواختی پوشش و پایداری زیست محیطی در خطوط تولید خواهد شد. یافته های پژوهش حاضر می تواند مبنای تصمیم گیری برای سرمایه گذاری فناورانه و بهبود رقابت پذیری صنعت خودروسازی کشور قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

رنگ کاری بدنه خودرو ، شناسایی فناوری ، ارزیابی جذابیت فناوری ، رویکرد مبتنی بر فرایند ، تحلیل سلسله مراتبی