تحلیل گزارش های مالی شهرداری اراک از منظر اصول حسابداری مشترک: شکاف ها و راهکارها نقدی بر گزارش دهی مالی شهری در چارچوب شفافیت، پاسخگویی و تصمیم گیری استراتژیک

گزارش های مالی به عنوان مهم ترین خروجی سیستم های حسابداری، نقش محوری در شفاف سازی، پاسخگویی و پشتیبانی از تصمیم گیری های مدیریتی ایفا می کنند. در ایران، گزارش های مالی شهرداری ها از جمله شهرداری اراک بر اساس استانداردهای حسابداری دولتی و الزامات قانون برنامه های توسعه تهیه می شوند که بیشتر بر کنترل بودجه ای و پاسخگویی قانونی تمرکز دارند. با این حال، این گزارش ها اغلب فاقد ویژگی هایی هستند که در حسابداری مشترک به عنوان اصول بنیادین گزارش دهی مالی شناخته می شوند: کامل بودن، قابلیت مقایسه، افشای شفاف، تمرکز بر عملکرد و قابلیت استفاده برای تصمیم گیری استراتژیک. این پژوهش با رویکرد تحلیلی-انتقادی و با استفاده از روش مطالعه موردی، به بررسی گزارش های مالی شهرداری اراک در سه سال مالی ۱۴۰۱ تا ۱۴۰۳ از منظر اصول حسابداری مشترک می پردازد. داده ها از طریق تحلیل محتوای گزارش های مالی رسمی، مصاحبه های عمیق با ۱۲ نفر از خبرگان (شامل حسابرسان، کارشناسان مالی، اعضای شورای شهر و اساتید حسابداری) و مقایسه تطبیقی با استانداردهای بین المللی (IFRS و IPSAS) جمع آوری شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که گزارش های مالی شهرداری اراک با شکاف های جدی در سطوح مختلف مواجه هستند:• عدم وجود ترازنامه تعهدی: دارایی ها و بدهی ها به صورت کامل ثبت و ارزش گذاری نمی شوند.• عدم تهیه صورت سود و زیان: سود یا زیان عملیاتی واحدها قابل محاسبه نیست.• عدم افشای کافی: اطلاعاتی مانند هزینه هر خدمت، بازده سرمایه گذاری یا پیش بینی جریان های نقدی آینده گنجانده نمی شوند.• عدم قابلیت مقایسه: ساختار گزارش ها سال به سال تغییر می کند و مقایسه عملکرد ممکن نیست.در مقابل، اصول حسابداری مشترک می تواند چارچوبی جامع برای رفع این شکاف ها فراهم کند. در نهایت، پژوهش حاضر پیشنهاد می کند که شهرداری اراک علاوه بر گزارش رسمی (برای سازمان حسابرسی)، یک گزارش مالی تکمیلی عملیاتی را تهیه کند که بر اساس اصول حسابداری مشترک طراحی شده و برای تصمیم گیری داخلی و افشای عمومی استفاده شود. این گزارش باید شامل ترازنامه تعهدی، صورت عملکرد (به جای سود و زیان)، تحلیل KPIها و پیش بینی های مالی باشد. این رویکرد نه تنها به ارتقای شفافیت و پاسخگویی کمک می کند، بلکه زمینه ساز تحول در فرهنگ گزارش دهی مالی شهری خواهد بود.

کلیدواژه ها:

گزارش های مالی ، حسابداری مشترک ، شهرداری اراک ، شفافیت مالی ، افشای اطلاعات ، ترازنامه تعهدی ، صورت عملکرد ، شاخص های عملکردی ، حسابداری دولتی ، استانداردهای بین المللی