پرورش سواد رسانه ای در دانش آموزان ابتدایی: مهارت تحلیل و تصمیم گیری

در عصر غلبه رسانه های دیجیتال، پرورش سواد رسانه ای در دانش آموزان به ضرورتی تربیتی و اخلاقی تبدیل شده است. آموزش ابتدایی، به عنوان گام نخست اجتماعی شدن کودک، می تواند بنیان تفکر انتقادی و تصمیم گیری اخلاقی را در مواجهه با رسانه ها بنیان نهد. این مقاله با رویکردی تحلیلی و نظری، به بررسی مولفه های سواد رسانه ای از منظر روان شناسی تربیتی و نظریه های یادگیری می پردازد. بر اساس دیدگاه ویگوتسکی، یادگیری رسانه ای در بستر تعامل فرهنگی و اجتماعی شکل می گیرد؛ در حالی که بندورا نقش یادگیری مشاهده ای در درونی سازی ارزش های رسانه ای را برجسته می کند. پیاژه تاکید دارد که فهم رسانه باید با سطح رشد شناختی کودک سازگار باشد و آموزش باید به مرحله ی عملیات عینی و پیش منطقی او توجه کند. دیویی، راجرز و فرایر بر «تفکر فعال، تجربه ی معنا دار، و آگاهی انتقادی» تاکید دارند و در منظومه ی نظری خودتعیینی دسی و رایان، خودآگاهی و مسئولیت فردی در تصمیم گیری های رسانه ای به عنوان بخشی از رشد انگیزشی عرضی می نماید. هدف این پژوهش تحلیلی، ارائه ی مدلی یکپارچه در جهت رشد مهارت های تحلیل و تصمیم گیری رسانه ای در دوران ابتدایی است که بر اساس اصول تعلیم وتربیت انسانی، نقد، و فراشناخت برپا می شود. یافته های نظری مقاله نشان می دهد که تربیت سواد رسانه ای نه صرفا آموزش مهارت های فنی، بلکه پرورش نگرش و هویت رسانه ای مسئولانه است؛ فرآیندی که باید از طریق گفت وگو، فعالیت پروژه محور، و راهبری هوشمندانه ی معلم تحقق یابد.

کلیدواژه ها:

سواد رسانه ای ، آموزش ابتدایی ، تصمیم گیری اخلاقی ، تحلیل انتقادی ، یادگیری معنا دار ، نظریه های تربیتی