نقش مدرسه در شکل گیری سرمایه اجتماعی دانش آموزان

سرمایه اجتماعی به عنوان یکی از مهم ترین منابع نامحسوس در توسعه انسانی و اجتماعی، تاثیر گسترده ای بر کیفیت زندگی فردی و جمعی دارد. در این میان، نهاد مدرسه به مثابه یکی از مهم ترین ساختارهای رسمی جامعه پذیری، نقش بی بدیلی در شکل گیری، توسعه و تقویت سرمایه اجتماعی دانش آموزان ایفا می کند. این پژوهش با هدف تحلیل نقش مدرسه در فرآیند شکل گیری سرمایه اجتماعی در بین دانش آموزان، با رویکردی توصیفی–تحلیلی و مبتنی بر ادبیات نظری و تجربی انجام شده است. نتایج حاصل از بررسی ها نشان می دهد که مولفه هایی نظیر روابط متقابل بین دانش آموزان و معلمان، احساس تعلق به مدرسه، مشارکت در فعالیت های گروهی، تجربه های عادلانه در تعاملات مدرسه ای و آموزش مهارت های اجتماعی از طریق برنامه های درسی و فوق برنامه، همگی به تقویت سرمایه اجتماعی منجر می شوند. همچنین، محیط یادگیری حمایتی و وجود اعتماد متقابل در روابط مدرسه ای از دیگر عوامل کلیدی در ارتقای سرمایه اجتماعی به شمار می رود. یافته های این تحقیق بر اهمیت طراحی سیاست های آموزشی مشارکت محور، ترویج فرهنگ همکاری، تقویت ارتباطات بین فردی مثبت در مدرسه و پرورش حس مسئولیت پذیری و نوع دوستی در میان دانش آموزان تاکید دارد. درنهایت، مدرسه می تواند به عنوان بستر اصلی شکل گیری شبکه های اجتماعی سازنده، به تربیت شهروندانی مسئول، مشارکت جو و دارای نگرش های مثبت اجتماعی کمک نماید. این رویکرد، زمینه ساز توسعه پایدار و انسجام اجتماعی در سطوح کلان تر نیز خواهد بود.