روش های درمانی و مداخلات موثر برای مدیریت بیش فعالی در دانش آموزان

بیش فعالی یا اختلال نقص توجه–بیش فعالی (ADHD) یکی از چالش برانگیزترین اختلالات رشدی–رفتاری در محیط های آموزشی است که می تواند عملکرد تحصیلی، روابط اجتماعی و هیجانی دانش آموزان را به طور جدی تحت تاثیر قرار دهد. پژوهش حاضر با هدف تبیین روش های درمانی و مداخلات موثر در مدیریت علائم بیش فعالی در مدرسه انجام شد. روش تحقیق از نوع کیفی و توصیفی است تا به تحلیل عمیق تجربه های معلمان، مشاوران و والدین در زمینه اجرای مداخلات رفتار درمانی، آموزشی و مشاوره ای پرداخته شود. داده ها با استفاده از پنج ابزار گردآوری گردید: مصاحبه نیمه ساختاریافته، مشاهده در مدرسه، تحلیل پرونده های مشاوره، تحلیل مضمون و مثلث سازی داده ها. نتایج بیانگر آن است که درمان های شناختی–رفتاری، آموزش خودکنترلی و برنامه های مشارکتی خانواده–مدرسه، اثربخش ترین اقدامات در مدیریت علائم هستند. همچنین روش های غیر دارویی از جمله تعدیل محیط آموزشی و آموزش مهارت تمرکز در کلاس توانستند سطح اضطراب و رفتارهای تکانشی دانش آموزان را کاهش دهند. تحلیل مضمون داده ها پنج محور اصلی را شناسایی کرد: ارتقای خودتنظیمی، آموزش والدین، تعامل معلمان، اصلاح محیط مدرسه و تقویت برنامه های مشاوره. یافته ها تاکید دارند که مداخلات چندلایه و پیوسته با مشارکت فعال خانواده، مدرسه و مشاور، به بهترین شکل موجب کاهش رفتارهای بیش فعالی و افزایش سازگاری تحصیلی می شوند. این پژوهش می تواند مبنایی برای طراحی برنامه های مداخله ای جامع در مدارس ابتدایی و متوسطه کشور باشد.

کلیدواژه ها:

بیش فعالی ، درمان رفتاری–شناختی ، مداخله مدرسه ای ، مشاوره ، روش کیفی