اقتصاد مقاومتی و شهرداری: بهره گیری از منابع محلی و مشارکت مردمی در توسعه شهری

تحولات اقتصادی و اجتماعی دهه های اخیر، ضرورت بازاندیشی در الگوهای توسعه شهری را بیش از پیش آشکار ساخته است. مفهوم اقتصاد مقاومتی به عنوان رویکردی بومی و درون زا، تلاشی است برای کاهش وابستگی به نظام های اقتصادی ناپایدار و افزایش تاب آوری جوامع محلی در برابر بحران ها. از سوی دیگر، شهرداری ها به عنوان نهادهای میانی میان دولت و شهروندان، نقشی کلیدی در تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی از طریق بهره گیری از منابع محلی و جلب مشارکت مردمی ایفا می کنند. پژوهش حاضر، با رویکردی نظری و تحلیلی، در پی تبیین چارچوبی مفهومی است که در آن، استفاده کارآمد از منابع بومی (مادی و انسانی) و تقویت مشارکت اجتماعی، زمینه ساز پایداری اقتصادی و توسعه شهری متوازن می شود.در این مقاله، ابتدا ادبیات مربوط به اقتصاد مقاومتی، حکمرانی شهری و مشارکت مردمی مرور می شود و سپس با تلفیق این مفاهیم، مدلی نظری برای «اقتصاد مقاومتی شهری» پیشنهاد می گردد. بر اساس مدل پیشنهادی، سه مولفه ی اصلی شامل منابع محلی، مشارکت مردمی و حکمرانی شهری در یک چرخه ی بازخوردی متقابل قرار می گیرند که حاصل آن ارتقای تاب آوری و خوداتکایی شهری است. یافته های نظری نشان می دهد که نهادینه سازی اقتصاد مقاومتی در سطح شهرداری ها، مستلزم اصلاح ساختار حکمرانی، ارتقای ظرفیت نهادی، و ایجاد بسترهای مشارکت واقعی شهروندان در تصمیم گیری های اقتصادی است. این مطالعه ضمن ارائه بینش های جدید برای سیاست گذاران شهری، افق های تازه ای را برای پژوهش های تجربی در زمینه اقتصاد مقاومتی و توسعه شهری می گشاید.

کلیدواژه ها:

اقتصاد مقاومتی ، شهرداری ، منابع محلی ، مشارکت مردمی ، حکمرانی شهری ، تاب آوری اقتصادی ، توسعه پایدار شهری