جایگاه گندم در افزایش امنیت غذایی ایران در برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی
سال انتشار: 1404
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 40
فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_ASNR-10-2_002
تاریخ نمایه سازی: 3 آبان 1404
چکیده مقاله:
استقلال و امنیت غذایی با اتکا به تولید داخلی و خودکفایی یکی از پایه های استقلال کشور و از هدف های جمهوری اسلامی ایران است و متولیان تولید بخش کشاورزی و غذا همسو با تکلیف های قانونی خود در راستای پایداری تولید، کارآفرینی و خودکفایی محصول های اساسی در قالب برنامههای مختلف از جمله برنامه ششم توسعه، تلاش کردهاند اقدام های موثری را به عمل آورند. بنابراین، همواره خودکفایی گندم (اصلیترین محصول اساسی کشاورزی و صاحب سهم در برقراری امنیت غذایی کشور) در دستور کار بسیاری از دولتها بوده و در دوره مورد بررسی، میانگین ضریب خودکفایی آن حدود ۸۶% بوده است. در این مقاله به منظور تعیین مقدار موفقیت دولت در برقراری امنیت غذایی در سالهای برنامه ششم توسعه، ارکان اصلی امنیت غذایی درباره گندم بررسی شد و سپس با توجه به مقدارهای توصیه شده توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با عنوان سبد غذایی مطلوب برای جامعه ایرانی، شاخص امنیت غذایی (معرفی شده توسط صندوق توسعه بینالمللی کشاورزی) برآورد شد. در سالهای برنامه ششم توسعه همواره امنیت غذایی از جنبه تولید و مصرف گندم، برقرار بوده و در سال ۱۴۰۱ (سال تمدید برنامه ششم) شاخص امنیت غذایی کاهش یافته است. بیثباتی در تولید، از عامل های موثر بر شاخص امنیت غذایی است و افزایش بیثباتی و ناامنی غذایی را به همراه خواهد داشت. همچنین، بررسیها نشان دادند که با در نظر گرفتن ملاحظه های محیط زیستی (سبد غذایی مطلوب برای سال ۱۴۰۳) و در راستای ایجاد الگوی تغذیهای مناسب، بهبود در شاخص امنیت غذایی مشاهده میشود. در این پژوهش ها پیشنهاد شد که دولت با کاهش نقش انحصاری خود در زنجیره گندم، آرد و نان بخشی از این محصول را از دایره سیاستهای قیمتی و غیرقیمتی تکلیفی خود خارج کند. همچنین، به منظور تعدیل بیثباتی در تولید و کاهش پیامدهای منفی آن در امنیت غذایی کشور، دولت حمایتهای خود را در زمینه پژوهش های فنی در بخش معرفی رقم های متحمل به کم آبیاری با تمرکز هرچه بیشتر بر معرفی رقم های جدید گندم دیم با سازگاری زیاد به شرایط اقلیمی کشور و عملکرد زیاد، افزایش دهد. در این فرایند، پیگیری افزایش ضریب پذیرش رقم های جدید گندم از راه ترویج، آموزش و استفاده از ظرفیت بخش خصوصی پیشنهاد میشود.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
ماندانا طوسی
استادیار موسسه پژوهش های برنامه ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی وزارت جهادکشاورزی، تهران.
علی اکبر باغستانی
استادیار موسسه پژوهش های برنامه ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی وزارت جهادکشاورزی، تهران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :