خوانش تطبیقی شعر فروغ فرخزاد و سعاد الصباح بر اساس رویکرد اکوفمینیسم

اکوفمینیسم شاخه ای از پژوهش‎ های فمینیستی است که ارتباط میان زن و زمین را بررسی می کند که این بررسی، عمدتا یکپارچه نیست و مانند فمینیسم، متکثر و متنوع است؛ اما باور مشترک میان اکوفمینیست های مختلف، استثمار زن و زمین از طرف نظام مردسالار حاکم را تایید می کند. در این پژوهش به روش تحلیل کیفی و با بهره­گیری از مطالعات کتابخانه­ای و اسنادی، تلاش کرده ایم به خوانش اشعار فروغ فرخزاد و سعاد الصباح بر مبنای مولفه­های شاخص اکوفمینیسم بپردازیم و نشانه­های آن را در اشعار این دو شاعر، استخراج، طبقه­بندی، مقایسه و نقد کنیم. یافته­های پژوهش نشان می­دهد در اشعار فروغ فرخزاد و سعاد الصباح، تشبیه زنان به گیاهان بسامد چشمگیری دارد که بخشی از این تشبیهات، ریشه در فرهنگ و جغرافیا دارد؛ اما بخشی دیگر، دارای سویه های انتقادی است؛ به­گونه­ای که هر دو شاعر زن به صراحت یا به شکل تلویحی، نظام مردسالار را در استثمار زمین و زن مورد انتقاد خود قرار می دهند. در نهایت، نگرانی های این شاعران زن شرقی در قبال طبیعت، باعث شده بخشی از شعر آن­ها، قابلیت خوانش با شاخصه­های جریان اکوفمینیسم را داشته باشد. البته در بررسی نمونه ها نقاط افتراق این دو شاعر هم به چشم می آید. فروغ فرخزاد و سعاد الصباح به شکلی منحصربه­فرد و شخصی ارتباط زن و طبیعت را بازتاب داده اند.

کلیدواژه ها:

فروغ فرخزاد ، سعاد الصباح ، اکوفمینیسم ، زن ، طبیعت