بررسی نقش خانواده، حمایت اجتماعی و آموزش در سلامت روان و هویت نوجوانان با رویکرد راهبردهای توسعه عاطفه مثبت بر اساس آموزه های تربیتی قرآن کریم

در این مقاله، محورهای «نقش خانواده، حمایت اجتماعی و آموزش» و «راهبردهای توسعه عاطفه مثبت دینی بر مبنای آموزه های قرآنی تلفیق شدهاند تا چارچوبی جامع برای ارتقای سلامت روان و هویت نوجوانان ارائه شود. خانواده، به عنوان نخستین و اساسی ترین نهاداجتماعی، با ایجاد بسترهای عاطفی مستحکم، الگودهی ارزشی صحیح و فراهم آوردن محیطی امن و حمایتی، نقش کلیدی در شکل گیری هویت سالم و سلامت روان نوجوانان ایفا میکند.این نهاد اولیه، پایه های اعتماد به نفس، خودپنداره و احساس تعلق را بنا مینهد. حمایت اجتماعی، که شامل حمایتهای عاطفی، اطلاعاتی و عملی از سوی اعضای خانواده، همسالان،معلمان و جامعه گستردهتر میشود، به ویژه در دوران پرتلاطم نوجوانی، با ایجاد حس تعلق،امنیت و همبستگی، نقش پیشگیرانه حیاتی در برابر مشکلات روانی، اضطراب، افسردگی واحساس انزوا ایفا میکند. آموزش، چه در محیط خانواده و چه در نهادهای آموزشی رسمی، باانتقال دانش، مهارتهای زندگی، ارزشهای اخلاقی و مفاهیم دینی، توانایی نوجوانان را در درکدنیای پیرامون، مواجهه سازنده با چالشها، حل مسئله و مدیریت هیجانات تقویت میبخشد.در کنار این عوامل اثبات شده علمی، آموزههای قرآنی، به عنوان وحی الهی و سرچشمه هدایت،چارچوبی غنی برای توسعه عاطفه مثبت دینی ارائه میدهند. مفاهیمی چون محبت الهی ودود،امید به رحمت بیکران خداوند رجاء، توکل بر خداوند توکل، صبر و استقامت در سختیهاصبر، سپاسگزاری از نعمتها شکر، همدلی و شفقت نسبت به دیگران رحمت، مودت ومشارکت فعال در شعائر دینی عبادت، ذکر، همگی به طور مستقیم باعث ارتقای عواطف مثبت، تقویت تابآوری روانی و تثبیت ارزشهای اخلاقی در نوجوانان میشوند. این پیوند میانعوامل علمی اثبات شده در روانشناسی تربیتی و علوم اجتماعی با مفاهیم عمیق و کاربردی عاطفه مثبت دینی برگرفته از قرآن کریم، مدلی پایدار، جامع و کارآمد را برای تربیت نسل جوان،افزایش سلامت روان و هویت آنها و کاهش آسیبهای اجتماعی و روانی پیشنهاد میدهد. این رویکرد ترکیبی، با تاکید بر جنبه های مادی و معنوی وجود انسان، راهکاری نوین و تاثیرگذار درمواجهه با پیچیدگیهای دوران نوجوانی ارائه مینماید.

کلیدواژه ها:

آموزش ، حمایت اجتماعی ، خانواده ، سلامت روان ، عاطفه مثبت دینی ، هویت ، نوجوانان ، قرآن کریم ، تربیت.