انقلاب نوین در کلاس درس: از آموزش خطی تا زیست بوم یادگیری هوشمند

تحول دیجیتال در دهه های اخیر نه تنها ساختارهای اقتصادی و فرهنگی جوامع را دگرگون کرده، بلکه یکی از مهم ترین فضاهای زیست انسانی یعنی کلاس درس را نیز به عرصه ای پویا و هوشمند بدل ساخته است. در حالی که الگوی سنتی آموزش بر خطی بودن، انتقال یکسویه و کنترل از بالا به پایین تاکید داشت، در نظام های آموزشی نوین مفاهیمی نظیر زیست بوم یادگیری، شبکه مندی، خودتنظیمی، و شخصی سازی مسیر یادگیری جایگزین شده اند. این مقاله با رویکرد تحلیلی و نظری، مسیر گذار از آموزش خطی به سوی زیست بوم یادگیری هوشمند را بررسی می کند. چارچوب نظری پژوهش بر بنیان های یادگیری اجتماعی بندورا، منطقه مجاور رشد ویگوتسکی، یادگیری تجربی دیویی، سازنده گرایی پیاژه و انسان گرایی راجرز استوار است. در این بستر، یادگیری هوشمند نه به عنوان فناوری صرف، بلکه به عنوان اکوسیستمی ادراکی-اجتماعی معرفی می شود که در آن تعامل، بازخورد و خودیادگیری پیوسته شکل می گیرد. تحلیل نشان می دهد که بازتعریف «معلم» به عنوان «طراح یادگیری» و «یادگیرنده» به عنوان کنشگر فعال، سنگ بنای این تحول است. همچنین، استفاده از تحلیل داده ها، هوش مصنوعی، و طراحی تطبیقی، زمینه ساز رشد یادگیرندگان خودکارآمد و مستقل در عصر دانایی است. در پایان، پیشنهاد می شود مدارس با الهام از این رویکرد، ساختارهای آموزشی خود را از نظام های بسته و سلسله مراتبی به شبکه های یادگیری باز، فناورانه و انسان محور تغییر دهند.

کلیدواژه ها:

زیست بوم یادگیری ، یادگیری هوشمند ، آموزش خطی ، بندورا ، ویگوتسکی ، یادگیری سازنده گرا ، تحول دیجیتال