ارزیابی آموزشی در عصر هوش مصنوعی، تحلیل چارچوب سنجش فرایندهای شناختی سطوح بالاتر در تعامل انسان با هوش مصنوعی

پژوهش حاضر با هدف بازآفرینی پارادایم ارزیابی آموزشی در عصر هوش مصنوعی مولد (GenAI) انجام شده و چارچوبی انسان محور برای ارزیابی تعامل انسان–هوش مصنوعی (H–AI Co-Creation) ارائه می دهد. تمرکز مطالعه بر بحران اعتبارسنجی آموزشی و ناکارآمدی ابزارهای تشخیص متن هوش مصنوعی است و بر ضرورت گذار از ارزیابی محصول محور به فرآیندمحور تاکید دارد. یافته ها نشان می دهد که اتوماسیون وظایف شناختی سطح پایین، مهارت های سطح بالاتر مانند تفکر انتقادی و خلاقیت را تضعیف می کند. مدل پیشنهادی سه صلاحیت کلیدی را دربرمی گیرد: صلاحیت فنی در به کارگیری GenAI، صلاحیت فراشناختی در بازاندیشی و ارجاع شفاف، و صلاحیت اخلاقی–انتقادی در ارزیابی خروجی های هوش مصنوعی بر پایه ی چارچوب FAT (Fairness, Accountability, Transparency). در این الگو، نقش معلم از انتقال دهنده دانش به تسهیل گر یادگیری تغییر می کند و تاکید بر پرورش صلاحیت های پداگوژیک و ممیزی سوگیری الگوریتمی دارد. پژوهش نتیجه می گیرد که ارزیابی آموزشی مقاوم در برابر هوش مصنوعی مستلزم تمرکز بر فرآیند یادگیری، بازاندیشی و عاملیت انسانی است.

کلیدواژه ها:

ارزیابی آموزشی ، هوش مصنوعی مولد (GenAI) ، ارزیابی فرآیندمحور ، تفکر مرتبه بالا (HOTS) ، بازاندیشی ، تعامل انسان–هوش مصنوعی ، چارچوب انسان محور ، عدالت الگوریتمی ، صلاحیت پداگوژیک هوش مصنوعی