قران و مهارت های زندگی:چگونه آموزه های قران را در تدریس به کودکان ابتدایی بکار ببریم؟

در جهان امروز، آموزش و پرورش تنها به انتقال دانش محدود نیست، بلکه هدف آن پرورش انسان هایی توانمند، خردمند و دارای مهارت های زندگی است. مهارت های زندگی شامل توانایی هایی نظیر خودآگاهی، همدلی، ارتباط موثر، تصمیم گیری، مسئولیت پذیری و کنترل هیجان است که موجب رشد شخصیتی و اجتماعی کودکان می شود. از سوی دیگر، قرآن کریم به عنوان منبعی الهی و جامع، سرشار از آموزه هایی است که می تواند بنیان تربیت و رشد همه جانبه ی انسان را شکل دهد. تلفیق این دو حوزه، یعنی «آموزه های قرآنی» و «مهارت های زندگی»، در دوره ی ابتدایی می تواند گامی موثر در جهت تحقق تربیت اسلامی-انسانی در نظام آموزشی ایران باشد.هدف این پژوهش، تبیین چگونگی به کارگیری آموزه های قرآن در تدریس مهارت های زندگی به کودکان ابتدایی است. در این راستا، نخست مفهوم مهارت های زندگی و ضرورت آموزش آن در سال های آغازین تحصیل بررسی می شود. سپس با تحلیل محتوای آیات قرآن کریم و مرور پژوهش های آموزشی و روان شناختی، ظرفیت های قرآن در پرورش مهارت هایی چون تفکر، تصمیم گیری، مسئولیت پذیری، همدلی و خویشتن داری استخراج می گردد.در گام بعد، ویژگی های رشدی کودکان ابتدایی از نظر شناختی، عاطفی و اجتماعی تشریح می شود تا چارچوبی برای انتخاب روش های متناسب با سن و درک آنان فراهم گردد. یافته ها نشان می دهد که استفاده از روش های فعال، مشارکتی، قصه گویی قرآنی، بازی های آموزشی و فعالیت های گروهی می تواند نقش مهمی در انتقال پیام های قرآن و تقویت مهارت های زندگی داشته باشد. همچنین، ارتباط دادن مفاهیم قرآنی با موقعیت های واقعی زندگی کودک، موجب درونی سازی ارزش ها و تثبیت رفتارهای مطلوب می شود.این مقاله تاکید می کند که آموزش قرآن نباید صرفا به روخوانی، تجوید یا حفظ محدود شود، بلکه باید زمینه ای برای «زیستن با قرآن» فراهم آورد. نقش معلم در این میان کلیدی است؛ او باید ضمن تسلط بر مفاهیم قرآنی، با اصول روان شناسی تربیتی و روش های آموزش مهارت های زندگی آشنا باشد تا بتواند فضایی پویا و جذاب برای یادگیری فراهم کند.در پایان، پیشنهادهایی چون طراحی بسته های آموزشی تلفیقی، آموزش ضمن خدمت معلمان، مشارکت خانواده ها و ارزیابی مهارت محور ارائه می شود تا آموزش قرآن در مدارس ابتدایی از سطح دانشی به سطح رفتاری و مهارتی ارتقا یابد. بدین ترتیب، کودک نه تنها قاری قرآن، بلکه عامل به قرآن و دارنده ی مهارت های زندگی قرآنی خواهد بود.

کلیدواژه ها:

قرآن کریم ، مهارت های زندگی ، آموزش ابتدایی ، تربیت اسلامی ، قصه گویی قرآنی ، روش های فعال تدریس ، خودکنترلی ، همدلی ، مسئولیت پذیری ، تصمیم گیری.