نقش مشاوره در پیشگیری از آسیب های اجتماعی در مدارس (اعتیاد، قلدری، فرار از مدرسه)

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش مشاوره در پیشگیری از آسیب های اجتماعی در مدارس از جمله اعتیاد، قلدری و فرار از مدرسه انجام شده است. در جهان امروز، مدرسه نه فقط محیط آموزش بلکه بستر شکل گیری شخصیت و سلامت اجتماعی نوجوانان است و ضعف در نظام مشاوره ای می تواند زمینه ساز بروز رفتارهای پرخطر شود. این تحقیق به روش کیفی–توصیفی اجرا گردید تا نگرش، تجربه و باورهای مشاوران، معلمان و دانش آموزان نسبت به فرایند مشاوره در مدرسه تحلیل شود. داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته با ۲۵ مشارکت کننده، مشاهده ی محیط مدرسه و بررسی پرونده های مشاوره ای گردآوری شد و با روش تحلیل محتوای تماتیک بررسی گردید. یافته ها نشان دادند که مشاوره منظم و تخصصی با تمرکز بر گفت وگوی همدلانه و آموزش مهارت های اجتماعی، نقش موثری در کاهش تمایل به مصرف مواد، کنترل رفتار پرخاشگرانه، و پیشگیری از فرار تحصیلی دارد. علاوه بر این، همکاری سه جانبه ی مشاور، معلم و والدین موجب افزایش حس امنیت و تعلق در دانش آموزان شده و رفتارهای پرخطر را به حداقل رسانده است. نتایج پژوهش، لزوم تقویت جایگاه مشاوران در نظام آموزشی، بازنگری برنامه های روانی–اجتماعی مدارس و آموزش مهارت های ارتباطی به معلمان را برجسته می سازد. در پایان پیشنهاد می شود سیاست گذاران آموزشی با گنجاندن برنامه های مشاوره مستمر در مدارس، به پیشگیری هدفمند از آسیب های اجتماعی در میان دانش آموزان بپردازند.

کلیدواژه ها:

مشاوره ، آسیب های اجتماعی ، اعتیاد ، قلدری ، فرار از مدرسه