نقش طراحی محیط فیزیکی مدارس در ارتقای کیفیت یادگیری و سلامت روان دانش آموزان ابتدایی

این مقاله مروری، به تحلیل عمیق نقش تعیین کننده طراحی محیط فیزیکی مدارس ابتدایی بر دو متغیر کلیدی و درهم تنیده «کیفیت یادگیری» و «سلامت روان» دانش آموزان می پردازد. دوره ابتدایی، به عنوان سنگ بنای توسعه شناختی، عاطفی و اجتماعی، به شدت از کیفیت محیطی که کودک در آن قرار می گیرد، تاثیر می پذیرد. فضاهای آموزشی سنتی، که اغلب بر پایه کنترل، انضباط و یادگیری منفعلانه بنا شده اند، نه تنها پاسخگوی نیازهای آموزشی نوین (مبتنی بر خلاقیت، همکاری و تفکر انتقادی) نیستند، بلکه می توانند به عنوان عاملی استرس زا، بر سلامت روان کودکان تاثیر منفی بگذارند. این پژوهش با مرور نظام مند ادبیات معماری، روان شناسی محیطی و علوم تربیتی، استدلال می کند که محیط فیزیکی یک «معلم سوم» قدرتمند است که می تواند به طور فعال، یادگیری را تسهیل و بهزیستی روانی را تقویت کند. ابعاد کلیدی طراحی، شامل انعطاف پذیری فضا (برای پشتیبانی از روش های تدریس متنوع)، کیفیت حسی (نور، صدا، هوا)، طراحی الهام بخش (زیبایی شناسی و رنگ)، امنیت روان شناختی (شفافیت و خوانایی فضا) و فراگیر بودن (پذیرش تنوع)، مورد بررسی قرار می گیرند. یافته ها نشان می دهد که فضاهای امن، پذیرا، انعطاف پذیر و طبیعی، با کاهش اضطراب و افزایش انگیزه، مستقیما به بهبود تمرکز (کیفیت یادگیری) و ارتقای حس تعلق (سلامت روان) منجر می شوند. این مقاله نتیجه می گیرد که سرمایه گذاری در طراحی انسان محور و آگاهانه مدارس ابتدایی، یک مداخله راهبردی و ضروری برای پرورش نسلی سالم تر و توانمندتر است.

کلیدواژه ها:

طراحی محیط فیزیکی ، کیفیت یادگیری ، سلامت روان ، مدارس ابتدایی ، معماری مدارس