امکان نظارت قضایی بر انتخابات و امتیازات آن نسبت به سایر الگوهای نظارتی

لزوم نظارت بر انتخابات امری محتوم و خدشه ناپذیر است و به نوعی سازوکار، مجوز و عامل تعیین کننده و مهمی در روند و پذیرش نتیجه انتخابات است. با توجه به اصل ۹۹ قانون اساسی و با عنایت به برداشت ها، تفاسیر و نحوه نظارت شورای نگهبان خصوصا نظارت استصوابی که منجر به هزینه نمودن ارکان نظام به منظور توجیه رفتارهای سلیقه ای و نوعا سیاسی می شود، ضرورت اصلاح و بازنگری در اینخصوص را ایجاب می نماید.با توجه به ایراد و آسیب های موجود در فرآیند انتخابات، و در راستای ارتقای نظام انتخاباتی کشور به منظور صیانت از آرای مردم، الگوی نظارتی مطلوب ضروری به نظر می رسد. در خصوص الگوهای نظارت بر انتخابات باید گفت با توجه به تجربه سایر کشورها نهادهای ناظر مانند قوه مقننه، قوه مجریه، قوه قضائیه،کمیسیون انتخاباتی، دادگاه های عالی متفاوت می باشد. در بسیاری از کشورهای دموکراتیک جهان، نظارت بر انتخابات توسط ارگان های قضائی صورت می گیرد که این امر عموما به نهادهایی مانند دادگاه قانون اساسی و دیوان عالی کشور سپرده شده است. بر همین اساس در صورت ایجاد شرایط بازنگری در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، از میان الگوهای نظارت بر انتخابات در نظام های سیاسی، نظارت قضایی را می توان بعنوان الگوی مطلوب نظارت بر انتخابات در ایران مطرح نمود. نظارت قضایی بدین معناست که نهادهایی مانند دادگاه عالی انتخابات، دیوان عالی کشور، دیوان عالی عدالت و یا دادگاه های ویژه با حدود وظایف، اختیارات، صلاحیتها و ترکیب اعضاء معین، انتخابات را نظارت می نمایند. لزوم نظارت بر انتخابات امری محتوم و خدشه ناپذیر است و به نوعی سازوکار، مجوز و عامل تعیین کننده و مهمی در روند و پذیرش نتیجه انتخابات است. با توجه به اصل ۹۹ قانون اساسی و با عنایت به برداشت ها، تفاسیر و نحوه نظارت شورای نگهبان خصوصا نظارت استصوابی که منجر به هزینه نمودن ارکان نظام به منظور توجیه رفتارهای سلیقه ای و نوعا سیاسی می شود، ضرورت اصلاح و بازنگری در اینخصوص را ایجاب می نماید.با توجه به ایراد و آسیب های موجود در فرآیند انتخابات، و در راستای ارتقای نظام انتخاباتی کشور به منظور صیانت از آرای مردم، الگوی نظارتی مطلوب ضروری به نظر می رسد. در خصوص الگوهای نظارت بر انتخابات باید گفت با توجه به تجربه سایر کشورها نهادهای ناظر مانند قوه مقننه، قوه مجریه، قوه قضائیه،کمیسیون انتخاباتی، دادگاه های عالی متفاوت می باشد. در بسیاری از کشورهای دموکراتیک جهان، نظارت بر انتخابات توسط ارگان های قضائی صورت می گیرد که این امر عموما به نهادهایی مانند دادگاه قانون اساسی و دیوان عالی کشور سپرده شده است. بر همین اساس در صورت ایجاد شرایط بازنگری در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، از میان الگوهای نظارت بر انتخابات در نظام های سیاسی، نظارت قضایی را می توان بعنوان الگوی مطلوب نظارت بر انتخابات در ایران مطرح نمود. نظارت قضایی بدین معناست که نهادهایی مانند دادگاه عالی انتخابات، دیوان عالی کشور، دیوان عالی عدالت و یا دادگاه های ویژه با حدود وظایف، اختیارات، صلاحیتها و ترکیب اعضاء معین، انتخابات را نظارت می نمایند.

کلیدواژه ها:

قانون اساسی ، نظارت بر انتخابات ، شورای نگهبان ، نظام های انتخاباتی ، نظارت قضایی ، دادگاه قانون اساسی