روابط قصه گویان دینی و حاکمان سیاسی مقایسه موردی: امویان و صفویان

حاکمان در ادوار مختلف ناگزیر از سیاست گذاری درخصوص قصه گویان دینی بوده اند و روش هایی چون حبس، تبعید، تفکیر، تطمیع و ... در برابر ایشان داشته اند. در بررسی تعامل حاکمان و قصه گویان دینی، دو دوره امویان و صفویان که خود مدعای دینی بودن داشته اند، اهمیت ویژه ای دارد. امویان به پرورش قصه گویان حکومتی پرداختند. آنان به قاص الجماعه و شبکه قصه گویان دینی رسمیت دادند و تنبیه های سختی برای قصه گویان غیردولتی تعیین کردند؛ اما درنهایت، قصه گویی غیر حکومتی پایگاه های اجتماعی آنان را فروریخت. صفویان با قصه گویان دوره گرد هم ریشه بودند. آنان با دخالت در شبکه صنفی اهل فتوت و دوده عجم، برای نقبا نقیب الممالکی قرار دادند تا آنان را مطیع حکومت کنند. صفویان قصه گویان را در قالب نهادهای صنفی ساماندهی کردند و توانستند قصه گویان را که از قرون سوم در مساجد جایی نداشتند، دوباره به مساجد بازگردانند و شبکه ای بزرگ از قصه گویان دینی را تحت نظارت درآورند. پس صفویان در قصه گویی دینی و عمومیت دادن به باورهای مورد نیاز حکومت خویش به توفیق بیشتری نسبت به امویان دست یافتند.

کلیدواژه ها:

قصه ، قصه گو ، قصه گویان دینی ، امویان ، مذکر ، قاص ، صحابه ، فقها ، ایام العرب ، اوابدالعرب ، صوفیان ، قاص الجماعه ، صفویان ، حکومت دینی ، ادبیات عامیانه ، نهادسازی ، نقیب النقبا ، اهل فتوت ، دوده عجم ، روضه خوانی ، حمله خوانی ، حمله حیدری