بررسی تاثیر افزایش حداقل دستمزد بر منابع حق بیمه، مخارج مستمری و توازن نقدی سازمان تامین اجتماعی ایران

توازن نقدی صندوق های بازنشستگی که بر تعادل بین منابع و مصارف تاکید دارد، یکی از اصول بنیادین حاکم بر نظام های تامین اجتماعی است. ازجمله موارد اثرگذار بر منابع و مصارف سازمان تامین اجتماعی تغییرات حداقل مزد مشمولین قوانین کار و تامین اجتماعی است که در اجرای ماده ۴۱ قانون کار، همه ساله توسط شورای عالی کار تعیین و به عنوان موضوعی چالشی و مورد اختلاف میان اتحادیه های کارگری، کارفرمایان و مراجع قانونگذار است. افزایش حداقل دستمزد هم منابع حاصل از دریافت حق­بیمه سازمان تامین اجتماعی را افزایش داده و هم موجب افزایش مصارف این سازمان می شود و همیشه این پرسش مطرح بوده که در نهایت تغییرات حداقل دستمزد چه تاثیری بر توازن نقدی این سازمان دارد. باتوجه به اهمیت موضوع، این مقاله به بررسی اثر افزایش حداقل دستمزد بر منابع حق­بیمه، مصارف مستمری، و توازن نقدی صندوق تامین اجتماعی در طی بازه ی سال های ۱۳۴۰ تا ۱۴۰۱ پرداخته و برای این منظور از مدل اقتصادسنجی سری زمانی خودرگرسیون با وقفه­های تاخیری (ARDL) استفاده شده است. نتایج بدست آمده نشان می­دهند که افزایش ۱۰ درصدی حداقل دستمزد، منابع حق بیمه سازمان را به میزان ۲۵.۶ درصد، مصارف مستمری سازمان را به میزان ۲۳ درصد افزایش می­دهد و بر این اساس می­توان گفت که مازاد نقدی سازمان به میزان ۲.۶ درصد بهبود خواهد یافت. این نتیجه که از مقایسه و اختلاف دو ضریب بدست آمده بار دیگر با برآورد رابطه مستقیم بین افزایش حداقل دستمزد و توازن نقدی بررسی گردید و طبق نتایج بدست آمده مشخص شد که افزایش ۱۰ درصدی حداقل مزد توازن نقدی صندوق تامین اجتماعی را ۳.۳ درصد افزایش خواهد داد که موید نتیجه قبلی است. در این مطالعه همچنین جمعیت بیمه­شده، جمعیت مستمری­بگیر (تعداد پرونده مستمری­بگیری)، نسبت پشتیبانی، تولید ناخالص داخلی، و متغیرهای دامی تحریم و جنگ موثر شناخته شدند.

کلیدواژه ها:

Minimum wage ، Cash balance ، Contributions ، Pension expenses ، Iranian Social Security Organization ، حداقل دستمزد ، منابع حق بیمه ، مصارف مستمری ، سازمان تامین اجتماعی