درنگی بر نوادر لغات و اصطلاحات قهرمان نامه ابوطاهر طرسوسی

در یکی از نسخه­های فارسی قهرمان­نامه طرسوسی نوادر لغات و اصطلاحاتی دیده می­شود که نمونه مشابه آن را در دیگر متون زبان و ادب فارسی به سختی می­توان پیدا کرد. این نسخه خطی محفوظ در کتابخانه ملی ایران بوده و کتابت آن در اوایل قرن سیزدهم قمری انجام گرفته است. نوادر لغات و اصطلاحات این نسخه از چند منظر قابل توجه است؛ نخست، به دلیل تحریرهای متفاوتی که از قهرمان­نامه طرسوسی در دست است، بسیاری از این نوادر در دیگر نسخه­های فارسی برجای مانده از روایت قهرمان­نامه ملاحظه نمی­گردد. دوم، در فرهنگ­ها یا لغت­نامه­ها آمده ولی شاهدی برای آن از دیگر متون زبان و ادب فارسی ثبت نشده است. سوم، در فرهنگ­ها یا لغت­نامه­ها مدخل مستقلی برای آن­ها ترتیب داده نشده است ولی در دیگر متون مصحح زبان و ادب فارسی یکی دو نمونه شاهد مثال دارد که به دلیل ناشناختگی و نادر بودن لغت یا اصطلاح، مصححان درباره معنای آن ره به خطا برده­اند و یا توضیح آنان دقیق و جامع نیست. نگارنده در این مقاله هر یک از این واژگان و اصطلاحات را در مدخلی مستقل آورده است و سپس با ذکر شواهد آن در دیگر متون و بررسی آرا و نظریات دیگران، معنای پیشنهادی خود را به دست داده است

کلیدواژه ها:

قهرمان نامه ، ابوطاهر طرسوسی ، فرهنگ نویسی ، لغت نامه ، ادبیات عامیانه