بررسی میزان آگاهی در کتاب تعلیمات اجتماعی پایه پنجم ابتدایی در زمینه تهدیدها و خطرات فضای مجازی به دانش آموزان

فضای مجازی محیطی است که در آن خطرات زیادی برای کودکان و نوجوانان وجود دارد و انعکاس، این خطرات در قالب تصاویر و متن در کتب درسی میتواند آسیب پذیری نسل جوان را در برابر چنین خطراتی کمتر کند و زمینه آگاهی نسل جوان نسبت به چنین خطراتی را برای آنها فراهم آورد. لذا این پژوهشدر نظر دارد محتوای کتاب درسی تعلیمات اجتماعی سال پنجم ابتدایی را بر اساس آگاهی دادن به دانش آموزان در زمینه تهدیدها و خطرات فضای مجازی مورد تحلیل قرار دهد و میزان بهره گیری از هر یک از این مولفه ها در تالیف کتاب فوق الذکر را بررسی کند. این پژوهش با هدف بررسی میزان آگاهی بخشی و توجه کتاب تعلیمات اجتماعی پایه پنجم ابتدایی به تهدیدها و خطرات فضای مجازی با تمرکز روی دانش آموزان تدوین شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده تحلیل محتوای توصیفی است که با بهره گیری از سیاهه وارسی تمامی بخشهای کتاب شامل متن، تصاویر و فعالیتها به صورت کامل تجزیه و تحلیل شدند. بر اساس یافته ها بیشترین تاکید محتوای کتاب بر آسیبهای جسمی مرتبط با فضای مجازی (مانند چاقی ضعف بینایی و بینظمی (خواب بوده است در حالی که به سایر تهدیدهای روانی، خانوادگی اجتماعی و تحصیلی توجه نسبتا کمتری شده است. نتایج نشان داد که از مجموع ۶۰ مقوله مرتبط با مخاطرات فضای مجازی ۲۲ مورد آن به آسیبهای جسمی اختصاص یافته و تنها ۳ مورد به آسیبهای اجتماعی تعلق داشته است. این وضعیت نشان دهنده نیاز جدی به بازنگری و ارتقای محتوای آموزشی در راستای افزایش سواد رسانه ای مسئولیت پذیری دیجیتالی و کاهش آسیب پذیری دانش آموزان در بستر فضای مجازی است همچنین پژوهش خلا آموزش جامع در حوزه خطرات غیر فیزیکی را برجسته مینماید و بر لزوم به روز رسانی کتب درسی متناسب با واقعیتهای نوین ارتباطی تاکید دارد.

کلیدواژه ها:

فضای مجازی ، آگاهی بخشی ، تعلیمات اجتماعی