نقش طراحی تکلیف های باز در رشد تفکر واگرا در دوره ابتدایی

هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش حیاتی طراحی و اجرای تکلیف های باز (Open-Ended Tasks) در پرورش تفکر واگرا و ارتقای خلاقیت شناختی در دانش آموزان دوره ابتدایی است. رویکردهای سنتی آموزش که عمدتا بر تکلیف های بسته و پاسخ های واحد تمرکز دارند، به طور ناخواسته، سیالی، انعطاف پذیری و اصالت اندیشه را محدود می سازند. این مقاله مروری-تحلیلی، مکانیزم های کلیدی را تشریح می کند که طی آن ها، تکلیف های باز با فراهم کردن فرصت های متعدد برای اکتشاف و بیان، فرآیند تولید ایده های بدیع را تسهیل می بخشند. نتایج بررسی نشان می دهد که تکلیف های باز با تکیه بر محیط های یادگیری مسئله محور و زمینه های معنادار، سه مولفه اصلی تفکر واگرا (سیالی، انعطاف پذیری و اصالت) را به طور همزمان تقویت می کنند (حسینی و کریمی، ۱۴۰۳). همچنین، این نوع تکالیف، دانش آموزان را وادار به خودتنظیمی و مدیریت ابهام می کنند که این امر به نوبه خود، پایداری شناختی در مواجهه با مسائل پیچیده را افزایش می دهد. در نتیجه، گنجاندن تکلیف های باز در طراحی آموزشی نه تنها یک انتخاب، بلکه یک ضرورت تربیتی برای آماده سازی نسل آینده جهت رویارویی با چالش های غیرخطی قرن بیست ویکم است.

کلیدواژه ها:

تکلیف های باز ، تفکر واگرا ، خلاقیت شناختی ، دوره ابتدایی ، انعطاف پذیری شناختی.