نقش قصه درمانی در کاهش اضطراب احتماعی دانش آموزان

اضطراب اجتماعی (Social Anxiety) یکی از شایع ترین موانع در مسیر رشد تحصیلی و اجتماعی دانش آموزان است که خود را به صورت ترس مفرط از قضاوت منفی دیگران، اجتناب از موقعیت های تعاملی و کاهش عملکرد کلاسی نشان می دهد. هدف این پژوهش، تحلیل کارکردی قصه درمانی (Bibliotherapy) به عنوان یک مداخله آموزشی-درمانی غیرتهاجمی و موثر در کاهش این اضطراب است. قصه درمانی از طریق فرآیندهای سه گانه “شناسایی (Identification)”، “تخلیه هیجانی (Catharsis)” و “بینش (Insight)” عمل می کند. دانش آموز با شخصیت هایی که چالش های مشابهی را تجربه می کنند، همذات پنداری کرده، هیجانات خود را به طور غیرمستقیم تخلیه می کند و در نهایت، الگوهای فکری و رفتاری سازگار را از طریق روایت می آموزد. این فرآیند به ویژه در کودکان و نوجوانان که هنوز از توانایی انتزاعی کافی برای درمان های شناختی-رفتاری مستقیم برخوردار نیستند، اثربخشی بیشتری دارد. تحلیل ها نشان می دهد که قصه درمانی به عنوان یک ابزار تقویتی در کنار سایر روش های مشاوره، با ایجاد یک “فضای آینه ای امن”، به دانش آموز کمک می کند تا طرحواره های شناختی ناسازگار خود درباره طرد و شکست اجتماعی را به چالش بکشد (کریمی و نعمتی، ۱۴۰۳). این مقاله بر ضرورت آموزش معلمان و مشاوران برای استفاده هدفمند از ادبیات داستانی به عنوان یک ابزار درمانی تاکید دارد.

کلیدواژه ها:

قصه درمانی ، اضطراب اجتماعی ، دانش آموزان ، شناسایی ، تخلیه هیجانی ، بینش.