امکان سنجی فروش و تبدیل موقوفات منفعتی به اعود

شیخ انصاری نخستین فقیهی است که وقف را به منفعتی و انتفاعی تقسیم نموده و این تقسیم را در بحث جواز بیع وقف دخالت داده و بیع وقف انتفاعی را به طور مطلق ممنوع دانسته است و بیع وقف منفعتی را در مواردی اجازه داده است؛ ولی بیع را در وقتی که انفع به حال موقوف علیهم باشد اجازه نداده است معروف بین فقیهان خصوصا متاخرین همین نظر است. اما باید در خصوص وقف منفعتی فروش موقوفه را در فرض انفع بودن به حال موقوف علیهم با رعایت مصلحت موقوفه اجازه داد؛ زیرا حبس عین در وقف و منع از فروش آن مقصود تبعی واقف بوده و در واقع مقدمه ای برای انتفاع بردن موقوف علیهم از عین موقوفه است و مقصود اصلی واقف رها سازی منافع به نفع موقوف علیهم می باشد در نتیجه هر گاه انتفاع از موقوفه به نحو مناسب با موقوفه ممکن نباشد و فروش موقوفه و تبدیل آن انفع باشد باید گفت مقتضای قاعده ثانویه جواز فروش موقوفه است برخی روایات نیز بر جواز فروش موقوفه در فرض انفع بودن نیز دلالت دارد هر گاه واقف فروش موقوفه را در فرض انفع بودن اجازه داده باشد، بدون هیچ اشکالی بر اساس شرط واقف فروش موقوفه مجاز خواهد بود.

کلیدواژه ها:

وقف ، وقف ، منفعتی ، فروش موقوفه ، منفعتی ، اعود ، انفع بودن ، فروش