نقش فقه در تربیت فردی، اجتماعی و اخلاقی دانش آموزان

فقه با توجه به ماهیت کاربردی اش در تنظیم رفتار فرد و جامعه، نقش مهمی در تربیت فردی، اجتماعی و اخلاقی دانش آموزان ایفا می کند. از منظر فردی، آموزش فقه به دانش آموز کمک می کند تا نسبت به تکالیف شرعی خود آگاه شود، انضباط فردی پیدا کند و فضائل اخلاقی چون انصاف، عدالت، امانت و راستگویی را در رفتار خویش تقویت نماید. از همین رو، پژوهش هایی نشان داده اند که نظام تعلیم و تربیت دینی با شاخص هایی چون رفتار اخلاقی می تواند اثرگذار باشد (جلالی، ۱۴۰۲). در بعد اجتماعی، فقه زمینه ساز مشارکت اجتماعی، مسئولیت پذیری، و احترام به حقوق دیگران است؛ بدین معنا که دانش آموزی که با فهم فقهی تربیت شده باشد، در خانواده، مدرسه و جامعه به عنوان شهروندی متعهد و مقید به ارزش های اخلاقی مطرح می گردد. افزون بر این، از منظر اخلاقی، فقه به عنوان ظرفی برای نهادینه سازی فضایل اسلامی عمل می کند و به تربیت اخلاقی جهت می دهد، نه صرفا از طریق آموزه های اخلاقی بلکه از طریق احکام عملی که بستر زندگی هستند. بنابراین، نقش فقه در تربیت دانش آموزان، هم به رشد خودآگاهی و خودانضباطی منجر می شود و هم به شکل گیری فرد و جامعه ای اخلاق مدار و مبتنی بر ارزش های دینی.