مقایسه اجمالی دستور سنتی و دستور جدید

نگارش و تدوین دستور زبان برای مردم یک سرزمین همیشه مورد توجه ادیبان آن سرزمین بوده است. شاید نیاز به حفظ زبان از تاثیر زبانهای بیگانه یا فراگیری آن به خاطر رسیدن به مناصب دیوانی و اداری حکومت به دلیل رسمی بودن آن زبان در دستگاه از مهم ترین دلایل تدوین قواعد درست خواندن و درست نوشتن بوده است. معنای لغوی کلمه دستور" در فرهنگهای لغت ، به : وزیر، امیر، صاحب مسند، روش، پروانه، فرمان و اجازه تعبیر شده است. معنایی که امروزه با دیدن کلمه دستور به ذهن مبادرت میکند دانش بررسی ساخت، نحوه کاربرد روابط کلمه ها و جمله ها در یک زبان است. در فرهنگ لغت دهخدا ریشه واژه دستور در اصل دست ور بوده به معنای صاحب مسند . دست به معنای مسند+ ور به معنای دارنده دستور سنتی: نخستین دستور در یونان به دست دیونی سیوس نوشته شد این محقق اجزای کلام را به هشت قسمت: (اسم، صفت ،فعل، قید، ضمیر، حرف اضافه، حرف تعریف و حرف ربط) تقسیم کرد . این روش دستورنگاری سرمشق محققان بعدی قرار گرفت زبان شناسان بطور کلی دستور زبان هایی را که بدین شیوه تدوین شده اند دستورهای سنتی مینامند.نویسندگان دستورسنتی دستور میدهند که مردم چگونه باید حرف بزنند به آن نمی پردازند که ساختمان زبان را توصیف کنند بلکه به امر و نهی می پردازند بعضی از اشکال دستوری را تجویز و بعضی را تقبیح میکنند به همین دلیل ما آنها را تجویزی مینامیم از دستور زبانهای سنتی میتوان به : دستور زبان پنج استاد ،خیامپور، خانلری، انوری گیوی، نادر وزین پورو دکتر خلیل رهبر اشاره کرد که همه دستورهای سنتی و به شکل تجویزی هستند.