نقش بازخورد، خودارزیابی و مسئولیت پذیری دانش آموزان در اثربخشی تکالیف درسی

تکالیف درسی همواره یکی از ارکان اصلی فرایند آموزش و یادگیری بوده، اما اثربخشی آن صرفا به طراحی تکلیف محدود نمی شود. این مقاله مروری با هدف بررسی و تحلیل نقش حیاتی سه عامل کلیدی بازخورد، خودارزیابی و مسئولیت پذیری دانش آموزان در بهینه سازی فرایند یادگیری ناشی از تکالیف انجام شده است. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی-تحلیلی و با بررسی نظام مند منابع کتابخانه ای و اسناد پژوهشی، به این مسئله می پردازد که چگونه تکالیف درسی از یک ابزار صرفا سنجشی به یک فرایند یادگیری پویا تبدیل می شوند. چالش اصلی در نظام های آموزشی سنتی، غلبه تکالیف تکراری و عدم وجود مکانیسم های بازخوردی موثر است که منجر به کاهش انگیزه و مسئولیت پذیری دانش آموزان می شود. این مقاله استدلال می کند که ادغام بازخورد سازنده و به موقع (چه از سوی معلم و چه همتایان) با فرایندهای خودارزیابی، دانش آموزان را قادر می سازد تا درک عمیق تری از نقاط قوت و ضعف خود پیدا کنند. این آگاهی، سنگ بنای توسعه مسئولیت پذیری یادگیری است؛ جایی که دانش آموز از یک دریافت کننده منفعل اطلاعات به یک مشارکت کننده فعال در فرایند رشد تحصیلی خود تبدیل می شود. نتایج این بررسی نشان می دهد که تکالیف زمانی به بالاترین سطح اثربخFشی می رسند که به عنوان فرصتی برای تمرین خودتنظیمی و دریافت بازخورد تلقی شوند، نه صرفا فعالیتی برای کسب نمره. این تحول مستلزم بازنگری در طراحی تکالیف و نقش معلمان، با تاکید بر یادگیری فعال و پروژه محور است.

کلیدواژه ها:

اثربخشی تکالیف ، بازخورد ، خودارزیابی ، مسئولیت پذیری دانش آموز ، یادگیری فعال