بررسی جایگاه تاب آوری تحصیلی در کاهش و پیشگیری از اضطراب امتحان در دانش آموزان

تاب آوری تحصیلی به عنوان یکی از مفاهیم کلیدی در روان شناسی تربیتی، بیانگر ظرفیت فرد برای سازگاری موثر با فشارها و چالش های تحصیلی است و از مهم ترین عوامل محافظتی در برابر اضطراب امتحان به شمار می آید. اضطراب امتحان، نوعی حالت هیجانی منفی همراه با نگرانی، تنش ذهنی و افت تمرکز است که می تواند عملکرد تحصیلی را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. پژوهش ها نشان داده اند دانش آموزانی که از سطح بالاتری از تاب آوری برخوردارند، در مواجهه با شرایط دشوار تحصیلی، هیجانات خود را بهتر تنظیم کرده، ادراک روشن تری از توانایی هایشان دارند و از راهبردهای مقابله ای موثرتری استفاده می کنند. تاب آوری تحصیلی از طریق سازوکارهایی مانند افزایش خودکارآمدی، تقویت امید تحصیلی، ارتقای پشتکار شناختی و بهره گیری از حمایت اجتماعی به پیشگیری از بروز اضطراب و حفظ آرامش ذهنی دانش آموزان کمک می کند. همچنین برنامه های آموزشی مبتنی بر ذهن آگاهی، تنظیم هیجان و مهارت های مقابله با استرس، می توانند این سازه را در محیط مدارس تقویت کنند. از سوی دیگر، معلمان و والدین با ایجاد روابط حمایتی، تشویق به تلاش هدفمند و پرهیز از فشار بیش ازحد، در کاهش اضطراب امتحان نقش موثری دارند. بر این اساس، می توان نتیجه گرفت که تاب آوری تحصیلی نه تنها عاملی برای مهار اضطراب امتحان است، بلکه زمینه ساز رشد انگیزش درونی، بهبود عملکرد تحصیلی و ارتقای سلامت روانی پایدار دانش آموزان نیز محسوب می شود.

کلیدواژه ها:

اضطراب ، اضطراب امتحان ، تاب آوری ، دانش آموز