حریم شهری رشت و نقش آن در دستیابی به توسعه شهری پایدار

توسعه شهری پایدار مستلزم تعادل بین رشد فیزیکی، حفظ منابع طبیعی، کارایی زیرساخت ها و کیفیت زندگی شهروندان است. در این چارچوب، حریم شهری به عنوان یکی از ابزارهای کلیدی برنامه ریزی کنترلی، می تواند نقش موثری در جلوگیری از گسترش نامنظم شهرها و حفظ اکوسیستم های اطراف ایفا کند. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر حریم شهری رشت بر دستیابی به اهداف توسعه پایدار انجام شده است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی بوده و از تلفیق داده های کمی (تحلیل های GIS، آمار کاربری اراضی) و داده های کیفی (بررسی اسناد، مصاحبه با کارشناسان) استفاده شده است. تغییرات کاربری اراضی در محدوده ۱۰ کیلومتری شهر رشت طی سال های ۱۳۸۰ تا ۱۴۰۳ مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که نقض مکرر حریم، منجر به از بین رفتن بیش از ۱,۲۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی، افزایش وابستگی به حمل ونقل خودرویی، کاهش فضاهای سبز و تضعیف تنوع زیستی شده است. این مقاله پیشنهاد می کند که حریم شهری رشت به جای یک خط ممنوعه، به عنوان یک «کمربند پایدار» با کارکردهای چندگانه — شامل کشاورزی شهری، فضای سبز، اکوتوریسم و حفاظت از اکوسیستم — بازتعریف و مدیریت شود. این رویکرد می تواند رشت را به سمت الگویی از توسعه فشرده و پایدار سوق دهد.

کلیدواژه ها:

توسعه پایدار ، حریم شهری ، کمربند سبز ، شهر رشت ، GIS ، کاربری اراضی ، برنامه ریزی شهری