بررسی مقایسه ای الگوی سفر قهرمان در روایت های بیژن نجدی بر اساس الگوی جوزف کمبل (مورد مطالعاتی: گیاهی در قرنطینه و شب سهراب کشان)

کهن الگوها تجربه و حافظه مشترک پیشینیان است که از گذشته تا کنون به نسل جدید انتقال پیدا کرده و در نتیجه یکی از بنیادی ترین پدیده های عصر جدید، برخورد انسان های مدرن و پست مدرن با مسائل کهن الگویی است. "جوزف کمبل" در زمینه اسطوره شناسی نظریه سفر قهرمان را ارائه کرده است. او اعتقاد دارد که داستان های ملل مختلف از یک الگوی خاص پیروی می کنند و تفاوت در آن ها به علت اختلافات فرهنگی و تاریخی و ... است. کمبل برای نظریه خود سه مرحله " عزیمت، تشرف و بازگشت" را بیان می کند که به هفده مرحله جزئی تقسیم بندی می شوند. پژوهش حاضر به بررسی مقایسه ای نظریه کمبل در دو روایت گیاهی در قرنطینه و شب سهراب کشان بیژن نجدی می پردازد؛ این مقایسه با عطف نظر و آگاهی بر تفاوت های چند وجهی روایات کلاسیک و مدرن صورت پذیرفته و این مقایسه با عطف نظر و آگاهی بر تفاوت های چند وجهی روایات کلاسیک و مدرن صورت پذیرفته و بر این پیش فرض مبتنی است که جریان اساطیر در روایت های تمامی ادوار بویژه دنیای معاصر بصورت خزنده و سیال جاری خواهد بود و نتایج حاصل مبتنی بر همین سیالیت هاست. روش پژوهش توصیفی تحلیلی است و ماحصل پژوهش حاضر نشان می دهد که در سیر حرکت قهرمانان نجدی سیر کامل سفر قهرمان کمبل بروز نداشته و این نتیجه برداشت می شود که بر خلاف قهرمانان در داستان هایی که کمبل نقل می کند، قهرمانان داستان های نجدی، خرده انسان هایی هستند که طاقت رویارویی با مشکلات را نداشته و توانایی رقم زدن سرنوشتی جدید یا بازپس گیری آنچه را که روزی به آن ها تعلق داشته، ندارند؛ این مساله از روایات او و همچنین سفر نزولی و هبوطی قهرمانان نشات می گیرد که بر خلاف نظام کلاسیک، در بافت و فضای دنیا معاصر شکل می گیرد.

کلیدواژه ها:

کهن الگو ، اسطوره ، جوزف کمبل ، بیژن نجدی ، سفر قهرمان