تحلیل راهکارهای آموزشی موثر برای دانش آموزان دوزبانه در کلاس درس ابتدایی

در جوامع چندزبانه، به ویژه در مناطقی مانند سیستان و بلوچستان، که دانش آموزان عمدتا با زبان مادری ای غیر از فارسی وارد نظام آموزش رسمی می شوند، چالش های زبانی به یکی از عوامل کلیدی در افت تحصیلی، کاهش اعتماد به نفس، و بی انگیزگی دانش آموزان تبدیل شده است. ورود دانش آموزان دوزبانه به کلاس هایی که آموزش صرفا به زبان معیار (فارسی) صورت می گیرد، بدون در نظر گرفتن توانایی های زبانی پیش زمینه ای آنان، باعث فاصله گرفتن تدریجی آن ها از فرآیند یادگیری می شود. این مقاله با هدف تحلیل علمی و نظام مند راهکارهای آموزشی موثر برای بهبود عملکرد تحصیلی این دانش آموزان تدوین شده است.روش این پژوهش، تحلیلی–توصیفی بوده و بر مبنای مطالعات اسنادی، بررسی میدانی تجارب معلمان مناطق دوزبانه، و تحلیل رویکردهای موفق بین المللی تنظیم گردیده است. مهم ترین یافته ها نشان می دهند که استفاده از زبان مادری به عنوان پلی شناختی برای درک مفاهیم، نه تنها در تسهیل یادگیری دروس نقش دارد، بلکه باعث کاهش اضطراب زبانی و افزایش انگیزه می شود. از دیگر راهکارهای موثر می توان به تربیت معلمان آگاه به اصول آموزش دوزبانه، تولید و استفاده از محتوای آموزشی چندزبانه، و ایجاد انعطاف پذیری در برنامه درسی اشاره کرد.در نهایت، مقاله حاضر تاکید دارد که سیاست گذاران آموزشی می بایست در طراحی نظام آموزشی مناطق دوزبانه، زبان مادری دانش آموزان را نه مانعی، بلکه فرصت و دارایی فرهنگی-شناختی تلقی کرده و با استفاده از رویکردهای تلفیقی، عدالت آموزشی را محقق سازند.