ارزیابی گونه های گیاهی بومی مقاوم به کم آبی و گرما جهت استفاده در فضای سبز شهری تحت شرایط تغییر اقلیم

تغییرات اقلیمی موجب افزایش فراوانی و شدت دوره های گرما و کم آبی در محیط های شهری شده است و این پدیده ها تهدیدی جدی برای پایداری فضاهای سبز شهری و خدمات اکوسیستمی آن ها پدید آورده اند. در این مقاله، به صورت تحلیلی و بر پایه مطالعات اخیر، شناخت و ارزیابی گونه های گیاهی بومی با قابلیت تحمل بالا در برابر کم آبی و گرما بررسی می شود تا راهنمایی عملی برای طراحان منظر، شهرداری ها و مدیران شهری فراهم گردد. ابتدا مفاهیم کلیدی شامل سازگاری فیزیولوژیک گیاهان به تنش آب و حرارت، مزایای استفاده از گونه های بومی در محیط های شهری، و معیارهای انتخاب گونه (مانند تحمل فیزیولوژیک، نیاز آبی، قابلیت بقای طولانی مدت، خدمات اکوسیستمی و سازگاری با ساختار شهری) مطرح می شوند. سپس چارچوب ارزیابی گونه ها معرفی و روش های کیفی (بررسی ادبیات، نمونه گیری میدان محور از مطالعات موردی، و تحلیل تطبیقی خصایص گونه ای) که برای این پژوهش مناسب اند توضیح داده می شود. بخش تحلیلی مقاله نشان می دهد که گونه های بومی مناسب می توانند با کاهش نیاز آبی، افزایش بازده استفاده از منابع محلی، و تقویت تنوع زیستی شهری به پایداری اقلیمی شهرها کمک کنند؛ همچنین نقاط ضعف و چالش های مدیریتی مانند نیاز به دانش محلی، خطرات بالقوه وارد کردن گونه های غیرموافق با طراحی شهری، و ضرورت برنامه ریزی برای دوره های گذار اقلیمی مورد بحث قرار می گیرند. در پایان، رهنمودهای کاربردی برای انتخاب و کاشت گونه های بومی مقاوم به خشکی و گرما ارائه می شود و حوزه های اولویت دار پژوهشی برای مطالعات بلندمدت پیشنهاد می گردد. این مقاله با تمرکز بر شواهد علمی جدید سعی دارد مبنایی عملی و علمی برای تقویت تاب آوری زیستی و سازگاری اقلیمی فضای سبز شهری فراهم آورد.

کلیدواژه ها:

گیاهان بومی ، مقاومت به کم آبی ، سازگاری به گرما ، فضای سبز شهری ، تغییر اقلیم