بررسی اهمیت ارتقا هوش هیجانی (عاطفی) در دانش آموزان ابتدایی و رابطه آن با وضعیت شادابی و پویایی دانش آموزان

دوران کودکی و به ویژه مقطع ابتدایی، یکی از حساس ترین و مهم ترین مراحل رشد انسان به شمار می رود؛ دورانی که در آن نه تنها پایه های علمی و شناختی دانش آموزان بنا گذاشته می شود، بلکه شکل گیری شخصیت، هویت فردی، احساسات، باورها و نگرش های آن ها نیز آغاز می شود. در این میان، «هوش هیجانی» یا «هوش عاطفی» به عنوان یکی از مهم ترین مولفه های روانی و تربیتی، نقش اساسی در تربیت متوازن و همه جانبه دانش آموزان دارد. هوش هیجانی شامل توانایی فرد در شناخت، درک، مدیریت و تنظیم احساسات خود و دیگران است و با مهارت هایی همچون همدلی، خودآگاهی، خویشتن داری، انگیزش درونی و مهارت های اجتماعی پیوندی مستقیم دارد. با توجه به تغییرات سریع اجتماعی، فرهنگی و تکنولوژیکی در دنیای امروز، کودکان بیش از هر زمان دیگری با چالش های روانی، عاطفی و رفتاری مواجه اند. در چنین شرایطی، تقویت هوش هیجانی به آن ها کمک می کند تا در مواجهه با تنش ها و مشکلات روزمره، واکنش های سنجیده تری نشان دهند، روابط بهتری با همسالان و بزرگترها برقرار کنند و در فرآیند یادگیری فعال و مشارکت جویانه تر ظاهر شوند. هوش هیجانی نه تنها ابزاری برای مقابله با استرس ها و فشارهای محیطی است، بلکه بستری مناسب برای پرورش روحیه ی شاد، پویایی ذهنی و نشاط درونی نیز فراهم می سازد. در این پژوهش که به شیوه مروری و با مطالعه کتابخانه ای و مراجعه به مقاله ها و تحقیق های چاپ شده و مطالب دیجیتالی گرد آوری شده است و سعی بر آن شده که به بررسی اهمیت ارتقا هوش هیجانی (عاطفی) در دانش آموزان ابتدایی و رابطه آن با وضعیت شادابی و پویایی دانش آموزان شود. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که دانش آموزانی که از هوش هیجانی بالاتری برخوردارند، در کلاس درس روابط بهتری با همکلاسی ها دارند، همکاری بیشتری از خود نشان می دهند، مسئولیت پذیرترند و کمتر دچار تعارضات بین فردی و اختلالات رفتاری می شوند. همچنین، این دسته از دانش آموزان در پذیرش قوانین کلاس، گوش دادن به نظرات دیگران، ابراز احساسات به شیوه ای سالم و شرکت در فعالیت های گروهی عملکرد بهتری دارند. از سوی دیگر، پویایی و شادابی در فضای آموزشی، که شامل شور و اشتیاق برای یادگیری، تحرک ذهنی، مشارکت فعال در کلاس و انگیزه بالا برای پیشرفت است، به طور مستقیم تحت تاثیر سطح هوش هیجانی دانش آموزان قرار دارد. بنابراین، می توان گفت که ارتقای هوش هیجانی، بستری مناسب برای افزایش شادابی روانی، کاهش اضطراب، بالا بردن اعتماد به نفس و تقویت انگیزه های درونی در دانش آموزان فراهم می کند.

کلیدواژه ها:

هوش ، هوش عاطفی ، دانش آموزان ، شادابی ، نشاط