بررسی نقش آموزش مبتنی بر هوش هیجانی در بهبود عملکرد تحصیلی دانش آموزان دختر

در دنیای پیچیده و پرچالش آموزشی امروز، توجه به ابعاد عاطفی و روان شناختی دانش آموزان به اندازه مهارت های شناختی اهمیت دارد. یکی از مولفه های کلیدی در این زمینه، هوش هیجانی است که نقش مهمی در ارتقای تعاملات اجتماعی، مدیریت احساسات، و در نهایت، بهبود عملکرد تحصیلی ایفا می کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش مبتنی بر هوش هیجانی بر بهبود عملکرد تحصیلی دانش آموزان دختر دوره متوسطه اول انجام شد. این مطالعه از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر پایه هشتم مدارس دولتی شهر شوشتر در سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ بود. از میان آن ها، ۶۰ نفر به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب و به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش طی ۸ جلسه ۹۰ دقیقه ای آموزش هوش هیجانی دریافت کرد، در حالی که گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. ابزار گردآوری داده ها، آزمون عملکرد تحصیلی (معدل ترم قبل و بعد) و پرسشنامه هوش هیجانی بار-آن (۱۹۹۷) بود. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد آموزش مبتنی بر هوش هیجانی تاثیر معناداری بر افزایش عملکرد تحصیلی دانش آموزان دختر داشته است (p<۰.۰۱). همچنین، نمرات مولفه های هوش هیجانی در گروه آزمایش به طور معناداری افزایش یافته بود. این یافته ها بر اهمیت آموزش مهارت های هیجانی و اجتماعی در محیط مدرسه تاکید دارند. هوش هیجانی با ارتقاء خودآگاهی، خودتنظیمی، انگیزش و مهارت های بین فردی، زمینه رشد تحصیلی را فراهم می کند. در نتیجه، گنجاندن آموزش های مبتنی بر هوش هیجانی در برنامه های درسی و فعالیت های مکمل مدارس می تواند به عنوان راهکاری موثر برای ارتقای کیفیت یادگیری و بهزیستی روان شناختی دانش آموزان به ویژه دختران محسوب شود.

کلیدواژه ها:

هوش هیجانی ، عملکرد تحصیلی ، آموزش هیجانی ، دانش آموزان دختر ، یادگیری اجتماعی-عاطفی