بررسی اهمیت نقش رسانه و مدرسه در الگو گیری رفتاری و اخلاقی دانش آموزان ابتدایی

دوران کودکی و به ویژه سال های ابتدایی تحصیل، یکی از حساس ترین و تاثیرگذارترین دوره های زندگی هر فرد محسوب می شود. در این سال ها، شخصیت، نگرش ها، باورها و الگوهای رفتاری و اخلاقی کودک به تدریج شکل می گیرد و پایه ریزی می شود. آنچه کودک در این سال ها می آموزد، نه تنها در تعیین مسیر تحصیلی و اجتماعی او تاثیرگذار است، بلکه نقش مهمی در شکل گیری هویت فردی، وجدان اخلاقی و توانایی های ارتباطی و اجتماعی وی ایفا می کند. از این رو، شناخت عوامل موثر در تربیت رفتاری و اخلاقی دانش آموزان ابتدایی، ضرورتی اجتناب ناپذیر در راستای ارتقای کیفیت نظام آموزشی و تربیتی هر جامعه است. در میان عوامل متعدد اثرگذار بر رشد رفتاری و اخلاقی کودکان، دو نهاد مدرسه و رسانه جایگاه ویژه ای دارند. مدرسه به عنوان نخستین نهاد رسمی آموزشی و تربیتی پس از خانواده، نه تنها مسئول آموزش مفاهیم علمی و مهارت های پایه ای است، بلکه وظیفه دارد ارزش های انسانی، اصول اخلاقی، هنجارهای اجتماعی و شیوه های تعامل موثر را نیز به دانش آموزان منتقل کند. معلمان، مدیران و هم سالان در فضای مدرسه به عنوان الگوهای رفتاری مستقیم و ملموس، نقشی تعیین کننده در هدایت و اصلاح نگرش ها و رفتارهای دانش آموزان ایفا می کنند. شیوه تدریس معلمان، برخورد آن ها با دانش آموزان، فضای عاطفی کلاس، قوانین مدرسه، تشویق ها و تنبیه ها، همگی در نهادینه سازی رفتارهای مثبت یا منفی در ذهن و رفتار کودک اثرگذارند. در کنار مدرسه، رسانه های جمعی نیز به عنوان یکی از فراگیرترین و تاثیرگذارترین ابزارهای فرهنگی و ارتباطی، در فرآیند جامعه پذیری کودکان نقش اساسی دارند. امروزه کودکان از سنین پایین با انواع رسانه ها همچون تلویزیون، تلفن های هوشمند، تبلت ها، اینترنت و شبکه های اجتماعی در تعامل هستند. محتوای رسانه ها، به ویژه برنامه ها و فیلم های کودک، بازی های رایانه ای، کارتون ها و حتی تبلیغات تجاری، می توانند به شکل مستقیم یا غیرمستقیم در رفتار، نگرش، شیوه تفکر، الگوهای گفتاری و حتی باورهای اخلاقی کودکان تاثیرگذار باشند. در این پژوهش که به شیوه مروری و با مطالعه کتابخانه ای و مراجعه به مقاله ها و تحقیق های چاپ شده و مطالب دیجیتالی گرد آوری شده است و سعی بر آن شده که به بررسی اهمیت نقش رسانه و مدرسه در الگوگیری رفتاری و اخلاقی دانش آموزان ابتدایی شود. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که رسانه و مدرسه به عنوان دو نهاد اصلی تربیتی، نقش کلیدی و مکملی در شکل دهی رفتار و اخلاق دانش آموزان ابتدایی دارند و تعامل موثر بین این دو می تواند زمینه ساز رشد شخصیت سالم و اخلاقی کودکان باشد.

کلیدواژه ها:

رسانه ، مدرسه ، معلم ، دانش آموزان ، رفتار ، اخلاق