بررسی نقش مدیریت کلاس درس در ایجاد فضای امن روانی کلاس و بروز خلاقیت و اعتماد به نفس دانش آموزان

مدیریت کلاس درس یکی از مهم ترین و اساسی ترین ارکان فرایند آموزش و پرورش به شمار می رود و نقشی تعیین کننده در کیفیت یادگیری و رشد همه جانبه دانش آموزان دارد. کلاس درس صرفا فضایی برای انتقال اطلاعات و یادگیری علمی نیست، بلکه محیطی پویا و اجتماعی است که در آن شخصیت، عواطف، ارزش ها و مهارت های اجتماعی دانش آموزان شکل می گیرد. در این میان، آنچه اهمیت مضاعف دارد، توانایی معلم در مدیریت کلاس و ایجاد فضایی امن، آرام و روانی است؛ فضایی که دانش آموز در آن نه تنها از اضطراب، ترس و فشار روانی دور باشد، بلکه احساس امنیت، تعلق و ارزشمندی کند. وقتی دانش آموزان در محیطی قرار گیرند که امنیت روانی در آن برقرار است، با آرامش بیشتری به یادگیری می پردازند و از بروز خلاقیت، نوآوری و توانمندی های شخصی خود ابایی ندارند. امنیت روانی پایه ای است برای پرورش اعتمادبه نفس، حس ارزشمندی و توانایی بیان آزادانه ایده ها و اندیشه ها. در مقابل، نبود چنین محیطی می تواند به کاهش انگیزه، ترس از اشتباه و سرکوب استعدادهای فردی بینجامد. نقش مدیریت کلاس در این زمینه بسیار کلیدی است. معلم با اتخاذ روش های صحیح مدیریت، استفاده از ارتباط سازنده و احترام متقابل، می تواند جوی را حاکم کند که در آن هر دانش آموز احساس کند نظر و ایده اش ارزشمند است و بدون نگرانی از قضاوت یا تمسخر، می تواند افکار و خلاقیت خود را بیان کند. این رویکرد نه تنها موجب تقویت مهارت های شناختی می شود بلکه توانایی های اجتماعی و هیجانی دانش آموزان را نیز ارتقا می دهد. به بیان دیگر، مدیریت کلاس موثر باید به گونه ای باشد که تعادل میان نظم و آزادی برقرار شود؛ نظمی که مانع آشفتگی و بی نظمی شود و آزادی ای که اجازه دهد خلاقیت و اعتمادبه نفس فرصت شکوفایی یابند. از سوی دیگر، یکی از عوامل اساسی در شکل گیری خلاقیت و اعتمادبه نفس، وجود تعامل مثبت و سازنده بین معلم و دانش آموزان است. معلمانی که با صمیمیت، احترام و پذیرش به نیازهای روانی دانش آموزان پاسخ می دهند، زمینه را برای مشارکت فعال و رشد درونی آنان فراهم می سازند. در این پژوهش که به شیوه مروری و با مطالعه کتابخانه ای و مراجعه به مقاله ها و تحقیق های چاپ شده و مطالب دیجیتالی گرد آوری شده است و سعی بر آن شده که به بررسی نقش مدیریت کلاس درس در ایجاد فضای امن روانی کلاس و بروز خلاقیت و اعتماد به نفس دانش آموزان پرداخته شود. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که مدیریت موثر کلاس درس با ایجاد فضای امن روانی، حمایت و تشویق دانش آموزان، زمینه شکوفایی خلاقیت و تقویت اعتمادبه نفس آنان را فراهم می کند و بدین ترتیب، نقش کلیدی در ارتقای کیفیت یادگیری و رشد شخصیتی دانش آموزان ایفا می نماید.

کلیدواژه ها:

مدیریت ، کلاس درس ، دانش آموزان ، خلاقیت ، اعتماد به نفس