نقش اسطوره های ایرانی در شعر کلاسیک، با تاکید بر شاهنامه و نظامی

اسطوره ها از مهم ترین عناصر فرهنگی و ادبی هر جامعه محسوب می شوند و نقش کلیدی در بازنمایی ارزش ها، باورها و هویت ملی دارند. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش اسطوره های ایرانی در شعر کلاسیک، به ویژه شاهنامه فردوسی و آثار منظومه ای نظامی گنجوی، انجام شد. روش پژوهش، تحلیلی-توصیفی و کیفی است و داده ها از طریق مطالعه متون اصلی و منابع پژوهشی مرتبط جمع آوری شده اند. تحلیل محتوا نشان داد که اسطوره ها در شاهنامه عمدتا جنبه حماسی، اخلاقی و هویتی دارند و شخصیت هایی مانند رستم، سهراب و اسفندیار، حامل پیام های اخلاقی و فرهنگی هستند. در آثار نظامی، اسطوره ها علاوه بر جنبه اخلاقی و فرهنگی، دارای بعد عاشقانه و فلسفی نیز می باشند و شخصیت هایی مانند خسرو، شیرین، لیلی و مجنون، مفاهیم انسانی و خردمندی را منتقل می کنند. یافته ها نشان می دهد که اسطوره ها ابزار قدرتمندی برای انتقال ارزش ها، تقویت هویت ملی، آموزش اخلاق و ایجاد زیبایی های هنری در شعر کلاسیک ایران هستند. تحلیل مقایسه ای نیز بیانگر تفاوت ها و شباهت های کاربرد اسطوره ها در دو شاعر است، به گونه ای که شاهنامه بیشتر بر حماسه و هویت ملی تمرکز دارد و آثار نظامی، جنبه عاشقانه و فلسفی را نیز برجسته می کند. این پژوهش نشان می دهد که اسطوره ها، فراتر از داستان های تاریخی، نقش حیاتی در فرهنگ، ادب و هویت ایرانی ایفا می کنند.

کلیدواژه ها:

اسطوره های ایرانی ، شعر کلاسیک ، شاهنامه فردوسی ، نظامی گنجوی ، هویت ملی ، ارزش های اخلاقی