بررسی اکولوژی و پراکنش گیاهان دارویی در ناحیه کوهستانی زاگرس

این پژوهش با هدف بررسی اکولوژی و پراکنش گیاهان دارویی در ناحیه کوهستانی زاگرس انجام شد تا عوامل محیطی موثر بر تنوع و توزیع گونه ها شناسایی شود. اهمیت این مطالعه از آن جهت است که گیاهان دارویی به دلیل ارزش اقتصادی، دارویی و اکولوژیکی از منابع حیاتی زیست محیطی محسوب می شوند و شناخت پراکنش آن ها می تواند به مدیریت پایدار و حفاظت زیستگاه ها کمک کند. داده ها از نمونه برداری میدانی گیاهان دارویی در ایستگاه های مختلف منطقه، اندازه گیری پارامترهای خاک و جمع آوری داده های اقلیمی شامل میانگین دما و بارندگی سالانه تامین شد. نمونه برداری به روش طبقه بندی شده سیستماتیک انجام شد و مختصات مکانی هر پلات با GPS ثبت گردید. تحلیل داده ها با استفاده از شاخص های تنوع گونه ای، رگرسیون چندگانه و تحلیل مولفه های اصلی (PCA) در نرم افزارهای Excel، SPSS و R انجام شد و نقشه های پراکنش گونه ها با استفاده از ArcGIS ترسیم شد. نتایج نشان داد که ارتفاع، بارندگی و درصد مواد آلی خاک مهم ترین عوامل تعیین کننده تنوع و پراکنش گیاهان دارویی هستند و مناطق شمالی و ارتفاعات متوسط بیشترین غنای گونه ای را دارند. همچنین مشاهده شد که گونه های حساس و پراکنده بیشتر در زیستگاه های بکر و با کیفیت خاک بالا یافت می شوند. یافته ها اهمیت حفاظت از این زیستگاه ها و بهره برداری پایدار از منابع گیاهی را برجسته می سازد. پژوهش حاضر پایه ای علمی برای مدیریت منابع طبیعی، برنامه ریزی حفاظتی و مطالعات اکولوژیکی آینده فراهم می کند.

کلیدواژه ها:

اکولوژی ، گیاهان دارویی ، زاگرس ، تنوع زیستی ، اقلیم