بررسی چالش های اجرای بودجه ریزی مشارکتی اولیا و دانش آموزان در مدرسه

بودجه ریزی مشارکتی (Participatory Budgeting - PB)، به عنوان یک ابزار حکمرانی دموکراتیک و شفافیت مالی، به شهروندان این امکان را می دهد تا در تخصیص بخشی از بودجه عمومی مشارکت کنند. در محیط مدرسه، اجرای این الگو با مشارکت مستقیم اولیا و دانش آموزان، نه تنها به بهبود مدیریت منابع و تخصیص بهینه بودجه منجر می شود، بلکه یک فرصت آموزشی ارزشمند برای تمرین مسئولیت پذیری مدنی و سواد مالی فراهم می آورد. این پژوهش به تحلیل جامع بررسی چالش های اجرای بودجه ریزی مشارکتی اولیا و دانش آموزان در مدرسه می پردازد. چالش های اجرای این الگو، عمدتا در سه حوزه اصلی قرار می گیرند: چالش های ساختاری-قانونی (مانند فقدان اختیارات قانونی و محدودیت های بودجه ای)، چالش های پداگوژیکی-فرهنگی (مانند مقاومت مدیران، عدم شفافیت و نابرابری در میزان مشارکت) و چالش های آموزشی-مهارتی (مانند فقدان آموزش لازم در زمینه سواد مالی برای اولیا و دانش آموزان). مبانی نظری این پژوهش بر نظریه حکمرانی مشارکتی (Participatory Governance)، تئوری عامل-کارفرما (Agency Theory) و رویکرد مدرسه به عنوان یک جامعه مدنی کوچک استوار است. یافته ها حاکی از آن است که چالش های مذکور، به طور موثری به کاهش مشروعیت فرآیند، عدم تعادل در قدرت تصمیم گیری و در نهایت شکست در دستیابی به نتایج مطلوب منجر می شوند. در نهایت، راهکارهای عملی و مبتنی بر شواهد برای تغییر در سیاست های مالی مدرسه، ارائه آموزش های سواد مالی برای ذینفعان و طراحی فرآیندهای شفاف و فراگیر پیشنهاد می شود تا پتانسیل کامل این الگو در محیط آموزشی محقق گردد.

کلیدواژه ها:

بودجه ریزی مشارکتی ، حکمرانی مدرسه ، مشارکت اولیا ، عاملیت دانش آموزان ، سواد مالی ، شفافیت مالی ، چالش های اجرایی.