مفهوم شناسی حکمت بالغه

ترکیب منحصر به فرد «حکمت بالغه» که در قرآن کریم تنها یک بار به کار رفته است، دو احتمال معنایی دارد؛ به یک معنا، مقصود، «حکمتی تام و کامل» و در معنای دیگر، «حکمتی رسا و بلیغ» است. نوشته پیش رو، این دو احتمال معنایی را در آثار مترجمان و مفسران قرآن کریم پی جویی نموده و سپس با کاوش لغوی در دو جزء ترکیب و نیز درنظر گرفتن ترکیب مشابه و قرآنی «حجه بالغه» و هم چنین سیاق آیه، معنای مقبول خود را ارائه داده است. بر این پایه، مقصود از ترکیب احکمه بالغه»، «معرفتی استوار، بدون خلل و کاستی و در ذات خود کامل و تمام» است. به همین دلیل، اقتضای اثرگذاری بر مخاطبان را دارد و می توان آن را رسا و کارآمد نیز نامید. گفتنی است، مصداق کامل و اتم این حکمت بالغه، «قرآن کریم» و معرفت و انذارهای جای گرفته در آیات آن است.

کلیدواژه ها:

مفهوم حکمت ، حکمت تام ، حکمت رسا ، حجه بالغه