پژوهشی در زمینه آسیب شناسی بافت تاریخی مسکونی شهری در ایران

بافت های تاریخی به عنوان میراث فرهنگی و اجتماعی هر ملت، نقشی اساسی در انتقال هویت جمعی به نسل های آینده دارند. در ایران، بخش قابل توجهی از این بافت ها به دلیل تحولات شتابان شهری، تغییر الگوهای زیستی و ضعف مدیریت شهری، دچار آسیب های جدی شده اند. بافت تاریخی مسکونی ایران به عنوان نمونه ای برجسته، در سال های اخیر با معضلاتی همچون فرسودگی کالبدی، کاهش مشارکت اجتماعی، رکود اقتصادی و نبود مدیریت یکپارچه مواجه بوده است. این مقاله با رویکردی تحلیلی و غیرپژوهشی، ضمن بررسی وضعیت موجود و مرور پیشینه نظری و تجربی، به تحلیل ابعاد مختلف بحران در این بافت پرداخته و راهکارهایی برای بازآفرینی پایدار آن پیشنهاد می دهد. یافته ها نشان می دهد که مشکلات کالبدی تنها بخشی از چالش ها را تشکیل می دهند و در کنار آن، ضعف سرمایه اجتماعی، عدم بهره برداری از ظرفیت های اقتصادی و ضعف نهادی از مهم ترین موانع احیا محسوب می شوند. بر این اساس، بازآفرینی موفق این بافت نیازمند رویکردی میان رشته ای، مشارکت فعال ساکنان، بهره گیری از ظرفیت گردشگری فرهنگی و مدیریت هماهنگ میان نهادهای مرتبط است.

کلیدواژه ها:

بافت تاریخی ایران ، بازآفرینی شهری ، مشارکت اجتماعی ، هویت فرهنگی ، توسعه پایدار.