ارزیابی بکار گیری تطبیقی نقاشی دیواری سنتی و گرافیتی با تاکید بر فضاهای شهری بیرجند

هدف: این پژوهش با هدف ارزیابی مطالعه تطبیقی نقاشی دیواری سنتی و گرافیتی با تاکید بر فضاهای شهری بیرجند انجام شده است. مطالعه حاضر در نظر دارد تا با بررسی ویژگی ها، کارکردها و تاثیرات این دو شکل هنری بر منظر شهری بیرجند، به درک عمیق تری از نقش آن ها در هویت بخشی و ارتقاء کیفیت فضاهای شهری دست یابد. روش پژوهش: مطالعه از نظر هدف بنیادی-کاربردی و از نظر روش، مبتنی بر رویکردی ترکیبی (کیفی-کمی) است. داده ها از طریق مشاهده میدانی، مصاحبه های نیمه ساختاریافته با هنرمندان، شهروندان و مسئولین شهری، و تحلیل محتوای نقاشی های دیواری سنتی و گرافیتی موجود در شهر بیرجند گردآوری شده است. همچنین، از روش های کمی نظیر پیمایش و تحلیل فضایی برای بررسی پراکنش و تاثیرات بصری این آثار استفاده شده است. یافته ها: نقاشی دیواری سنتی: نشان دهنده هویت تاریخی-فرهنگی شهر، استفاده از مضامین مذهبی و ملی، اجرای عمدتا در فضاهای عمومی رسمی و با مجوز نهادهای مربوطه. گرافیتی: بیانگر دغدغه های اجتماعی و فرهنگی نسل جوان، استفاده از مضامین اعتراضی و هویتی، اجرای عمدتا در فضاهای غیررسمی و بعضا بدون مجوز، و تنوع بیشتر در تکنیک و سبک. تاثیرات بر فضاهای شهری: هر دو نوع نقاشی دیواری به زیباسازی و هویت بخشی فضاهای شهری کمک می کنند، اما گرافیتی به دلیل ماهیت غیررسمی، می تواند فضاهای رهاشده و بی دفاع را فعال تر و پویاتر سازد. چالش ها: عدم وجود سیاست های مشخص و جامع برای حمایت از نقاشی دیواری سنتی و مدیریت گرافیتی، کمبود فضاهای قانونی برای گرافیتی، و نیاز به تعامل بیشتر بین هنرمندان و مسئولین شهری. نتیجه گیری: پژوهش نشان می دهد نقاشی دیواری سنتی و گرافیتی هر دو پتانسیل بالایی برای ارتقاء کیفیت فضاهای شهری بیرجند دارند. با این حال، نیازمند تدوین سیاست های فرهنگی و هنری مدون، حمایت از هنرمندان، و ایجاد بسترهای قانونی مناسب برای فعالیت آن ها هستند. تعامل سازنده بین این دو شکل هنری و مدیریت شهری می تواند به خلق فضاهای شهری زنده تر، پویاتر و با هویت تر منجر شود. نوآوری: نوآوری این پژوهش در بررسی تطبیقی دو شکل هنری نقاشی دیواری سنتی و گرافیتی در بستر فضاهای شهری بیرجند است که تاکنون کمتر به آن پرداخته شده است. همچنین، ارائه چارچوبی برای درک نقش این هنرها در هویت بخشی و ارتقاء کیفیت فضاهای شهری، و پیشنهاد راهکارهایی برای مدیریت و حمایت از آن ها، از دیگر نوآوری های این تحقیق محسوب می شود.

کلیدواژه ها:

نقاشی دیواری سنتی ، گرافیتی ، فضاهای شهری ، بیرجند ، هنر شهری ، هویت شهری ، منظر شهری