بررسی تاثیر یادگیری مبتنی بر طبیعت بر رشد شناختی، اجتماعی و عاطفی کودکان

هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر یادگیری مبتنی بر طبیعت (Nature-Based Learning) بر ابعاد مختلف رشد کودکان، شامل رشد شناختی، عاطفی، اجتماعی و تحصیلی است. با توجه به کاهش تعامل کودکان با محیط های طبیعی در سال های اخیر، این پژوهش به دنبال روشن ساختن اهمیت و پیامدهای تربیتی بازگشت به طبیعت در نظام های آموزشی رسمی می باشد. مطالعه حاضر از نوع پژوهش مروری ترکیبی است که به روش تحلیل محتوای مطالعات کیفی و کمی انجام شده است. داده های پژوهش از طریق مرور نظام مند، مرور ترکیبی و متاآنالیز استخراج شده اند. معیارهای انتخاب منابع شامل روایی علمی، سال انتشار (۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ میلادی) و تمرکز بر گروه سنی کودکان ۴ تا ۱۲ سال بوده است. یافته ها نشان می دهد یادگیری مبتنی بر طبیعت اثرات مثبتی بر انگیزش تحصیلی، توانایی حل مسئله، تعاملات اجتماعی، بهزیستی روان شناختی و درک مفاهیم علمی در کودکان دارد. در مطالعات داخلی، مشارکت در محیط های طبیعی باعث افزایش حس مسئولیت پذیری، رفتار مستقل، خلاقیت و ارتباط موثر با دیگران گزارش شده است. همچنین در مطالعات بین المللی، آموزش در فضای باز با رشد شناختی و عاطفی همبستگی معنادار داشته است. بر اساس نتایج، می توان گفت که یادگیری مبتنی بر طبیعت رویکردی چندبعدی و موثر در تربیت کودکان محسوب می شود که می تواند مکمل آموزش رسمی در مدارس باشد. با توجه به نتایج حاصل، توصیه می شود نظام آموزشی ایران با بهره گیری از الگوهای موفق بین المللی، فضاهای باز و طبیعی را در طراحی مدارس و برنامه های درسی رسمی وارد کرده و به توانمندسازی معلمان برای اجرای چنین برنامه هایی توجه ویژه نماید.

کلیدواژه ها:

یادگیری مبتنی بر طبیعت ، رشد عاطفی ، رشد شناختی ، رشد اجتماعی