اردوهای تربیتی؛ راهبردی پیشگیرانه در برابر تضعیف هویت دینی و ملی نوجوانان

در شرایطی که هویت دینی و ملی نوجوانان در معرض تضعیف تدریجی تحت تاثیر مصرف بی هدف رسانه های اجتماعی، الگوهای قطبی ساز و کاهش تعاملات سازنده خانوادگی–اجتماعی قرار دارد، اردوهای تربیتی برنامه ریزی شده و هدف محور می توانند به عنوان راهبردی پیشگیرانه نقش آفرینی کنند. این مقاله با رویکرد توصیفی–تحلیلی و تکیه بر تجربه های میدانی نویسنده در اجرای «طرح اسوه» و مرور نمونه های بین المللی در قالب مدل های غوطه ور سازی Immersion، به بررسی کارکردهای این اردوها در تقویت هویت دینی و ملی می پردازد. یافته ها نشان می دهد که مجموعه ای از عوامل حفاظتی – شامل فاصله گیری موقت از روزمرگی، تعامل مستقیم با الگوهای الهام بخش، تجربه های گروهی و خدمت محور، بازدیدهای نمادین فرهنگی–تاریخی و فرصت های سالم برای ارائه و دیده شدن – در هر دو الگو فعال می شود و به افزایش خودکارآمدی، معنابخشی و پیوند تعلق نوجوانان منجر می گردد. مقایسه میان طرح اسوه و مدل Immersion حاکی از مشابهت در سازوکارهای اصلی و تفاوت در برخی ساختارهای پشتیبانی پس از اردو است. نتیجه گیری مقاله بر این است که اردوهای تربیتی هدفمند، اگر با طراحی منسجم، مربیان تربیت شده و سازوکار تداوم پس از اردو همراه شوند، می توانند به عنوان مداخله ای کم هزینه و قابل گسترش، نقش موثری در پیشگیری از تضعیف هویت دینی و ملی نوجوانان ایفا کنند.

کلیدواژه ها:

اردوهای تربیتی ، هویت دینی و ملی ، نوجوانان ، طرح اسوه ، مدل Immersion