هوش مصنوعی و تربیت معلم هوشمند: رویکردی تازه در آموزش معلمان نسل جدید مدارس هوشمند

تحول در نظام آموزشی معاصر با ظهور فناوری های هوش مصنوعی، زمینه ساز شکل گیری نسلی نو از معلمان تحت عنوان «معلمان هوشمند» گردیده است. این مقاله به واکاوی مفهومی و تحلیلی رابطه ی میان هوش مصنوعی و تربیت معلم هوشمند در مدارس نسل جدید می پردازد و تلاش می کند تا از منظر نظری، الزامات، ظرفیت ها و پیامدهای آموزش مبتنی بر هوش مصنوعی را در نظام تربیت معلم بررسی کند. این پژوهش بدون اتکا به داده های آماری و مبتنی بر تحلیل نظری و رویکرد قیاسی استقرایی تدوین شده است. یافته های تحلیلی نشان می دهند که هوش مصنوعی نه تنها یک ابزار فناورانه بلکه یک پارادایم نو در آموزش معلمان است که موجب تغییر در نقش، هویت و روش های آموزش معلمان آینده می شود. در نتیجه، تربیت معلم هوشمند مستلزم بازنگری در مبانی فلسفی تعلیم و تربیت، برنامه ریزی آموزشی و طراحی محیط های یادگیری تطبیقی است. در دههی اخیر، تحول دیجیتال و ظهور هوش مصنوعی موجب تغییرات بنیادین در ساختار نظام های آموزشی جهان شده است. مدارس هوشمند، به عنوان نماد این تحول، نیازمند معلمانی هستند که علاوه بر برخورداری از دانش تخصصی، دارای سواد فناورانه، مهارت تحلیل داده های آموزشی، و توانایی به کارگیری هوش مصنوعی در فرآیند یاددهی یادگیری باشند. پژوهش حاضر با رویکردی نظری و تحلیلی، به بررسی نقش و جایگاه هوش مصنوعی در تربیت معلم هوشمند، و چگونگی بازآفرینی فرایند آموزش معلمان برای پاسخ به نیازهای نسل جدید مدارس هوشمند می پردازد.در این چارچوب، مفاهیمی چون یادگیری ماشینی، شخصی سازی آموزش، تحلیل یادگیری، و تربیت معلم مبتنی بر داده تبیین می شوند و نشان داده می شود که هوش مصنوعی نه صرفا یک ابزار فناورانه، بلکه یک رویکرد تربیتی نو برای توسعه مهارت های شناختی، اخلاقی و حرفه ای معلمان است. بر اساس بررسی منابع و تحلیل نظری، تربیت معلم هوشمند مستلزم ایجاد پیوند میان انسان و ماشین، بازتعریف نقش معلم به عنوان «طراح یادگیری»، و توسعه فرهنگ یادگیری مادام العمر در نظام آموزشی است.نتایج تحلیلی مقاله حاکی از آن است که استفادهی آگاهانه و نقادانه از هوش مصنوعی در آموزش معلمان می تواند به شکل گیری الگویی تازه از معلم منجر شود؛ الگویی که با بهره گیری از تحلیل داده های آموزشی، پیش بینی نیازهای یادگیری دانش آموزان و سازگاری پویا با تغییرات محیط آموزشی، به تحقق عدالت یادگیری، افزایش خلاقیت و ارتقای کیفیت آموزش کمک می کند.در پایان، مقاله بر ضرورت طراحی برنامه های تربیت معلم هوشمند، بازسازی محتوای درسی مراکز تربیت معلم، و ایجاد بسترهای اخلاقی و فکری برای بهره گیری مسئولانه از فناوری های هوشمند تاکید می نماید. این پژوهش گامی نظری در جهت تبیین جایگاه هوش مصنوعی در آیندهی حرفهی معلمی و ارائهی راهبردهایی برای آماده سازی معلمان نسل جدید مدارس هوشمند است.

کلیدواژه ها:

هوش مصنوعی ، تربیت معلم هوشمند ، مدارس نسل جدید ، آموزش فرآیندی ، تحول دیجیتال