تحلیل کیفی چندوجهی مشکلات دانش آموزان در نظام آموزشی معاصر

دوران دانش آموزی به عنوان یکی از حیاتی ترین مراحل رشد فردی و اجتماعی، همواره با چالش ها و مشکلات متعددی همراه بوده است. این پژوهش با رویکردی کیفی و با استفاده از روش پدیدارشناسی تفسیری، به بررسی عمیق و چندبعدی مشکلات دانش آموزان در نظام آموزشی معاصر ایران می پردازد. مشکلات دانش آموزان به پنج حوزه ی اصلی تقسیم بندی شده اند: تحصیلی-آموزشی، روانی-عاطفی، اجتماعی-ارتباطی، اقتصادی-خانوادگی و چالش های ناشی از فناوری های نوین. داده های این پژوهش از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته با دانش آموزان، معلمان و مشاوران مدارس گردآوری و با استفاده از روش تحلیل مضمون، تجزیه و تحلیل شده اند. یافته ها نشان می دهد که فشار روانی ناشی از رقابت تحصیلی شدید (پدیده ی کنکور)، اضطراب امتحان، عدم تناسب محتوای درسی با نیازهای زندگی واقعی، مشکلات سلامت روان مانند افسردگی و اضطراب، قلدری (مدرسه ای و سایبری)، انزوای اجتماعی، تاثیرات منفی ناشی از شکاف نسلی با والدین و معضلات مرتبط با استفاده از فضای مجازی، از جمله مهم ترین مشکلاتی هستند که دانش آموزان با آن ها مواجه اند. این مقاله در نهایت با تکیه بر یافته های پژوهش و پیشینه ی نظری، راهکارهایی را در سه سطح خرد (دانش آموز و خانواده)، میانه (مدرسه و کادر آموزشی) و کلان (سیاست گذاری آموزشی) برای بهبود وضعیت و کاهش این مشکلات پیشنهاد می کند.

کلیدواژه ها:

مشکلات دانش آموزان ، سلامت روان ، نظام آموزشی ، پژوهش کیفی ، اضطراب تحصیلی ، چالش های اجتماعی.