طراحی و حل مسائل لجستیک بشردوستانه در دو زمان قبل و بعد از فاجعه با الگوریتم فراابتکاری گرگ خاکستری

زمینه و هدف: پیشبینی و حل مسائل زنجیره تامین بشردوستانه به معنای طراحی و اجرای عملیات لجستیک با توجه به اثرات اجتماعی و انسانی است که به دنبال کاهش تاثیرات منفی بر جوامع است. در این مقاله مسئله ای در نظر گرفته شده که هر دو زمان قبل و بعد از فاجعه را در نظر می گیرد برای حل این مسئله مدلسازی طراحی گردیده و از سه نوع وسیله حمل و نقل با توجه به توپولوژی جغرافیایی در نظر گرفته شده است. پهبادها به عنوان یک وسیله حمل و نقل هوایی جدید جهت حمل کالاها در شرایط جغرافیایی حاد استفاده می گردند تا افزایش کارایی و سرعت ترابری، کاهش ترافیک و زمان انتظار و افزایش امنیت و کاهش حوادث و همچنین کاهش آلودگی هوا و انتشار گازهای گلخانه ای را در نظر گرفته شوند و باعث افزایش کارایی و بهره وری پاسخ به فاجعه گردد برای این منظور، یک شبکه لجستیک بشردوستانه مکان یابی مسیریابی با امکان حمل کالاها توسط هواپیماهای بدون سرنشین با استفاده از مدلسازی ریاضی طراحی شده است که با استفاده از سه دو الگوریتم فرا ابتکاری اعم از الگوریتم ژنتیک مرتب سازی تحت سلطه و الگوریتم گرگ خاکستری به حل مدل در ابعاد بزرگ پرداخته شده است. و در آخر با توجه به هدف در نظر گرفته شده دو الگوریتم مقایسه آنها صورت می گیرد و جوابهایی را ارائه می دهند. روش طراحی شبکه لجستیک بشردوستانه پیشنهادی براساس یک مدل ریاضی چندهدفه برای سه فاز قبل، حین و بعد از فاجعه انجام شده است. برای این منظور یک مدل ریاضی با سه هدف در نظر گرفته شده است تابع هدف اول که مرحله قبل از فاجعه را شامل می شود منافع حاصل از شبکه را ماکزیمم می کند تابع هدف دوم هزینه مسیریابی و مکانیابی را کاهش می دهد و تابع هدف سوم کل زمان امدادرسانی را کاهش می دهد مدل پیشنهادی در ابتدا با استفاده از نرم افزار گمز در ابعاد کوچک برای بررسی اعتبار آن حل می شود سپس با استفاده از الگوریتمهای فراابتکاری پیشنهاد شده، مدل در ابعاد بزرگتر حل شده است و تحلیل حساسیت پارامتری بر روی پارامترهای موثر آن انجام گرفته است. یافته ها: از نظر تولید نقاط پارتو الگوریتم گرگ خاکستری موفق به تولید نقاط پارتوی بیشتری شده است در حالیکه الگوریتم ژنتیک کمترین نقاط پارتو را تولید کرده و در مجموع ضعیفتر عمل نموده است. از نظر فاصله تا نقطه ایده آل مشاهده می شود که الگوریتم NSGAIII نتایج نسبتا بهتری بدست آورده است ضمن اینکه دارای نوسانات بیشتری از نظر فاصله تا نقطه ایده آل می باشد نکته قابل توجه این است که در مسائل آخر هر دو الگوریتم فاصله تا نقطه ایده آل تقریبا مشابهی را تولید کرده و از این نظر دارای همگرایی می باشند. در مجموع عملکرد الگوریتم گرگ خاکستری و NSGAIII از نظر فاصله ازدحامی بهتر تقریبا یکسان می باشد. زمان حل به عنوان آخرین معیاری است که برای کارائی الگوریتم ها بررسی می شود. نتیجه گیری: بر طبق نتایج حاصل شده طراحی لجستیک بشردوستانه باعث افزایش کارایی و بهبود عملکرد در حمل کالا توسط هواپیماهای بدون سرنشین می شود این اقدامات منجر به بهینه سازی فرآیندهای ترابری کاهش هدررفتها می شود. همچنین طراحی لجستیک بشردوستانه با تمرکز بر بهره وری منابع و کاهش مصرف سوخت و انرژی، می تواند به کاهش هزینه ها و افزایش سودآوری کمک کند با توجه به مزایای ،فوق طراحی لجستیک بشردوستانه برای حمل کالا توسط هواپیماهای بدون سرنشین به عنوان یک راهبرد مدیریتی موثر می تواند به بهبود عملکرد افزایش سودآوری و تعزیز موقعیت رقابتی سازمانهای امدادی کمک کند.

کلیدواژه ها:

شبکه لجستیک ، شبکه بشردوستانه ، مکان یابی ، مسیریابی ، عدم قطعیت ، الگوریتم فراابتکاری