بررسی کیفی نقش خودپنداره تحصیلی در موفقیت تحصیلی دانش آموزان مقطع ابتدایی

مقطع ابتدایی، زیربنای اصلی نظام آموزشی و شکل دهنده بنیان های شناختی، عاطفی و اجتماعی کودکان است. در این دوره حساس، کیفیت نگرش دانش آموز به خود و توانایی هایش نقش تعیین کننده ای در موفقیت تحصیلی دارد. یکی از سازه های روان شناختی مهم در این زمینه، خودپنداره تحصیلی است که بیانگر برداشت کلی فرد از شایستگی، توانایی و ارزش خود در عرصه آموزش و یادگیری می باشد. پژوهش های متعدد نشان داده اند که خودپنداره تحصیلی مثبت، با افزایش انگیزش درونی، کوشش پایدار و مقاومت در برابر موانع آموزشی مرتبط است و می تواند موفقیت تحصیلی را در کوتاه مدت و بلندمدت تضمین کند. در مقابل، خودپنداره منفی موجب کاهش اعتمادبه نفس، افت انگیزه و گسترش رفتارهای اجتنابی می شود. عوامل متعددی همچون شیوه های تدریس معلمان، بازخوردهای سازنده، حمایت خانواده، تجربه های موفقیت کوچک و توجه به تفاوت های فردی، در شکل گیری و ارتقای خودپنداره تحصیلی موثرند. در این مطالعه، با مرور ادبیات نظری و یافته های پژوهشی مرتبط، بر ضرورت توجه نظام آموزشی، به ویژه در مقطع ابتدایی، به توسعه و تقویت خودپنداره تحصیلی تاکید شده است. نتایج حاکی از آن است که سرمایه گذاری در این حوزه، علاوه بر بهبود عملکرد تحصیلی، موجب رشد پایدار شخصیت، اجتماعی شدن موثر و آماده سازی دانش آموزان برای مواجهه با چالش های آینده خواهد شد. در نتیجه، خودپنداره تحصیلی به منزله پلی میان شرایط روان شناختی دانش آموز و دستاوردهای علمی او عمل می کند و توجه به آن در سیاست ها و برنامه های آموزشی از اهمیت بسزایی برخوردار است.

کلیدواژه ها:

خودپنداره تحصیلی ، موفقیت تحصیلی ، مقطع ابتدایی ، انگیزش درونی ، رشد شخصیت